یاور شعبانی - دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز و مدرس دانشگاه

زیستن در جامعه ای که صلح در آن جریان دارد خواسته هر فرد معقولی است و در روزگاری که بشر از جنگ های گوناگون به ستوه آمده است تنفس در چنین فضای صلح آمیزی بیشتر نمود پیدا می کند؛ در این راستا یافته های علوم مختلف به یاری یکدیگر آمده اند تا بتوانند در تحقق چنین آرمانی توفیق یابند. دانش حقوق نیز بدون شک نمیتواند نسبت به چنین اتفاقی بی تفاوت باشد بنابراین همواره و به انحاء مختلف در دست یازی به این مهم کوشا بوده است. به باور ما دانش حقوق در ایران در عمل به این رسالت خود توفیق چندانی حاصل نکرده است و برخی مفاهیم بنیادین این دانش بنا به دلایل مختلف نهایتا امکان بروز و ظهور در قوانین و به شکل کلی در نظام حقوقی ایران را نیافته اند. از آنجایی که حقوق با بایدها و نبایدها سر و کار دارد امکان تاثیر گذاری در کوتاه مدت توسط قواعد حقوقی جهت به ثمر نشستن صلح در ایران دور از ذهن نیست، نکته ای که ضرورت پرداخت حقوق به مقوله صلح را نمایانتر می سازد. در این مسیر نخستین اقدام باید حذف قوانین فعلی مخالف صلح و به نوعی کوشش در جهت تحقق صلح منفی و سپس قاعده گذاری های موثر در جهت ایجاد صلح و به عبارتی حرکت بر مدار صلح مثبت می باشد. آنچه در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع معتبر کتابخانه ای در پی پاسخگویی بدان هستیم این است که در وهله نخست قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران را با تمرکز بر صلح گرایی به داوری بنشینیم و سپس به نقد آن دسته از قوانین معاند یا ناقض صلح پرداخته و پیشنهادات خود را ارائه نماییم.

صلح، حقوق، صلح مثبت، صلح منفی، قانون اساسی