محمدرضا بنایی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.

زندگی در محیطی سرشار از صلح از دیرباز جزء دغدغه های بشریت بوده است و جامعه بشری همواره در تلاش برای فراهم ساختن زمینه های پایداری صلح بوده است. امروزه برخی معتقدند که صلح به مفهوم واقعی آن در سایه وجود دموکراسی و رعایت حقوق و آزادی های بنیادین بشر شکل می گیرد. از سوی دیگر لازمه صلح پایدار در جهان همکاری و روابط دوستانه میان دولتها می باشد. در همین راستا سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن بسترهای لازم را برای همکاری میان دولت ها در زمینه- های گوناگون فراهم می نمایند. موسسات تخصصی سازمان ملل متحد از طریق گسترش روابط و همکاری های میان دولت ها در حوزه های فعالیت خود زمینه را برای حفظ و تقویت صلح و امنیت بین المللی فراهم می سازند. در این میان سازمان آموزشی، علمی، و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) از طریق گسترش همکاری های میان دولت ها در زمینه های آموزشی، علمی و فرهنگی فرهنگی و تاکید بر رعایت دموکراسی و حقوق بشر نقش خود را در حفظ صلح ایفاء می نماید. سوال اصلی این پژوهش این است که یونسکو چگونه نقش خود را در زمینه حفظ صلح ایفاء می نماید و آیا این نقش پویا و موثر بوده است مهمترین چالش های یونسکو در حفاظت از صلح، اصل عدم مداخله، فقر توسعه فرهنگی و فقدان فرهنگ دموکراسی در کشورها می باشند. همچنین راهکارهای یونسکو برای حفاظت از صلح را می توان جهانی کردن جامعه اطلاعاتی و توسعه آن، گفتگو و تعامل میان تمدن ها، ایجاد کمیسیون های ملی در کشورهای عضو و ارتباط با سازمان های غیردولتی برشمرد. بر این اساس این پژوهش نقش یونسکو را در حفظ صلح بررسی نموده و راهکارهای یونسکو را برای دستیابی به جنین هدفی تشریح می نماید. همچنین چالش های فرا روی یونسکو را در حفظ صلح مورد بحث قرار می دهد. این پژوهش نتیجه می گیرد که برای رفع این چالش ها دولت- های عضو یونسکو بایستی از منافع سیاسی خود چشم پوشی نموده و با گسترش همکاری ها در حوزه های آموزشی، علمی و فرهنگی یونسکو را در ایفای نقش موثرتر در تداوم حفظ صلح و امنیت بین المللی یاری دهند.

صلح، یونسکو، فقر فرهنگی، توسعه، دموکراسی.