الناز مجیدزاده - فارغ التحصیل بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه تبریز
سعید اهری زاد - دکترای زراعت و اصلاح نبات، استاد دانشگاه تبریز، گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی
کمال الدین دیلمقانی
سیدسیامک علوی کیا
محسن سبزی نوجه ده

این پژوهش برای بررسی نوع و درصد ماده موثره موجود در بذر پنج جمعیت از رازیانه (.Foeniculum vulgare Mill) جمع آوری شده از مناطق مختلف انجام گرفت. اسانس گیری از بذرها به روش تقطیر با آب و به وسیلهدستگاه کلونجر انجام گرفت. ترکیبات موجود در عصاره بذر با استفاده از GC-Mass مشخص شدند. نتایج به دست آمدهوجود تنوع ژنتیکی بین جمعیتهای مورد مطالعه از نظر مقادیر و اجزای اسانس را نشان دادند. لیمونن، آلفا فنچون، ترانسآنتول و استراگول ترکیبات عمده بذرهای جمعیت های مورد مطالعه بودند. از این مواد لیمونن به عنوان ماده ای معطر باخاصیت ضدعفونی کننده و ضد التهابی و ترانس آنتول ماده ای معطر با خاصیت ضد عفونی کننده و ضد سرطانی به عنوانمواد مفید و استراگول ماده ای معطر ولی بهعنوان ترکیبی سرطانزا شناخته شده است. جمعیت تبریز با 042 / 13 درصدبالاترین مقدار لیمونن و جمعیت آلمان با 64 / 12 درصد بیشترین مقدار آلفا فنچون را داشت. بیشترین مقدار ترانس آنتولمربوط به جمعیت ازمیر با 677 / 80 درصد و بالاترین مقدار استراگول مربوط به جمعیت نیشابور با 728 / 63 درصد بود. کمترینمقدار مواد موثره به دست آمده از عصاره های بذرهای جمعیت های مورد مطالعه مربوط به پولگون، فورانون، پاپیریدین، منتول وپنتن بود.

رازیانه، اسانس، GC-Mass ، ترانس آنتول، لیمونن