سحر رضایی - کارشناسی ارشد علم اطلاعات ودانش شناسی گرایش مدیریت اطلاعات

امروزه در محیطی رسانه ای به سر می بریم و تحت نفوذ امواج گوناگون رسانه ای قرار داریم؛ بنابراین، دغدغه آسیب رسانی رسانه ها، آسیب پذیری افراد، و توجه به نقش سواد رسانه ای برای کاهش اثرهای مخرب رسانه ها بخصوص تلفن همراه همواره مورد توجه است. در این میان جوانان نسبت به سایر اقشار جامعه بیشترین مصرف کنندگان از این فناوری هستند و رتبه نخست سازگاری با این فناوری و امکانات آن از جمله ارسال پیامک را به عنوان نوعی از ارتباط اجتماعی به خود اختصاص داده اند.هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش سواد رسانه ای در کاهش استفاده آسیب زا از تلفن همراه در میان دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه بیرجند است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر تجزیه و تحلیل فرضیه ها توصیفی- همبستگی است. گردآوری داده ها با استفاده از دو پرسشنامه (سواد رسانه ای و پرسشنامه استفاده آسیب زا از تلفن همراه) در نمونه ای به حجم 370 نفر به روش طبقه ای نسبتی از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه بیرجند انجام گرفت. روایی محتوایی پرسشنامه ها با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آنها به وسیله آلفای کرونباخ سنجیده شد که میزان آنها برای پرسشنامه سواد رسانه ای 0/84 و برای پرسشنامه استفاده آسیب زا از تلفن همراه 0/91 محاسبه شد. نتایج این پژوهش بیانگر وجود رابطه میان متغیر سواد رسانه ای با استفاده آسیب زا از تلفن همراه است. در رابطه با ویژگی های جمعیت شناختی، حوزه تحصیلی در میزان میانگین متغیرها نقشی نداشت، اما سواد رسانه ای دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر بود و در نهایت میانگین نمره هر دو متغیر (سواد رسانه ای و متغیر استفاده آسیب زا از تلفن همراه) به طور معنی داری کمتر از سطح متوسط بودند. اصالت / ارزش : براساس جستجوهای انجام شده توسط محقق، تاکنون در ایران پژوهشی به بررسی نقش سواد رسانه ای در کاهش استفاده آسیب زا از تلفن همراه نپرداخته است و نشان دهنده این است که پژوهش حاضر در این زمینه جدید و جزو نخستین پژوهش ها است.

سواد رسانه ای، استفاده آسیب زا، تلفن همراه، دانشجویان، دانشگاه بیرجند