بررسی اهمیت بندسارها به عنوان راهبردی سازگار با کم آبی در دشت بیرجند

بحران آب و استمرار آن بسیار خطرناک و بی توجهی به آن در ایران می تواند در ابعاد مختلف سیاسی،اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دگرگونی ایجاد نماید، این تحقیق به پشتوانه تمدن کهن و دانش بومیایران زمین و به هدف بررسی اهمیت بند سارها به عنوان راهبردی سازگار با کم آبی در استان خراسانجنوبی در طی سال های زراعی 1396-1397 و 1397-1398 در استان خراسان جنوبی، شهرستان خوسف، روستای معصوم آباد به نحو علمی و عملی به اجرا در آمده است. نتایج حاصل از اجرای این تحقیق میدانی حاکی است که بندسارها نقشی بی بدیل در تغذیه و ذخیره سازی آب های شیرین ناشی از سیلابهای فصلی در سفره های آب زیر زمینی دشت بیرجند داشته است به طوریکه طی سال های 1397 و1398 بند سارهای دشت بیرجند تقریبا حدود شصت درصد سیلاب های فصلی را کنترل و به سفره های زیرزمینی آب در این دشت هدایت نموده اند. از طرف دیگر این بند سارها با مساحت تقریبی سه هزار هکتار،نقشی بی نظیر در تولید حدود بیست هزار تن خربزه و هندوانه دیم با عطر و طعم و شیرینی فوق العادهداشته و درآمدی معادل چهل میلیون تومان از هر هکتار در حاشیه کویر داغ لوت و نمک از طریق کشتصیفی جات نصیب کشاورزان سخت کوش این منطقه شده است. در نتیجه با توجه به مزایای بی شمار واهمیت فوق العاده بندسارها، در توسعه این منطقه،این روش تولید مبتنی بر دانش بومی و راهبردی، سازگاربا کم آبی در دشت بیرجند ارزیابی می گردد . سرمایه گذاری دولت در این راهبرد می تواند عواید فراوانزیست محیطی، استمرار حیات و تولید، اشتغال، ممانعت از مهاجرت روستائیان به شهرها و درآمدی شگفتانگیز بدون نیاز به دغدغه تامین آب برای کشاورزان از طریق کاشت درختان عناب و زراعت دیم صیفی جاتداشته باشد.

Keywords:

بندسار , کم آبی , زراعت دیم , صیفی جات , دشت بیرجند