بررسی رجز بر اساس الگوی مربع ایدئولوژیک ( مطالعه موردی: رجزهای داستان رستم و خاقان چین)

Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 481

This Paper With 17 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

MATNPAGOOHI08_036

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1398

Abstract:

در حماسه، رجز ابزاری کلامی در نبردهاست که دو رقیب در جهت اثبات برتری خویش و تضعیف روحیه حریف و ارعاب او به کار می گیرند. در این پژوهش با این فرض که می توان از رجز خوانشی گفتمانی داشت، رجزهای داستان رستم و خاقان چین براساس الگوی مربع ایدئولوژیک در نظریه ون دایک در تحلیل گفتمان انتقادی مورد بررسی قرار گرفت . برآیند پژوهش نشان می دهد که در این داستان فضای تخاصم به وسیله راهبردگفتمانی قطب بندی بین دو گروه ایرانیان و تورانیان بازنمایی شده است و رجزها را بر این اساس می توان گزاره هایی گفتمانمدار دانست که کنشگر هر قطب بر برتری خویش و ضعف رقیب تاکید می کند و همچنین نقاط منفی خویش و وجوه قدرت رقیب را نادیده می گیرد که این ساختار در چارچوب مربع ایدئولوژیک قابل تبیین است. از نظر تحقق ادعاهایی که دو قطب در رجزها عنوان می کنند، ادعای قطب ایرانی مبنی بر پیروزی و ازبین بردن رقیب همواره تحقق می یابد اما رجزهای کنشگران تورانی علی رغم قدرتمندی آن ها در روبارویی با قطب ایرانی مجال تحقق پیدا نمیکند که این امر از نظر گفتمانی باعث تاکید بر ایدئولوژی برتری گفتمان ایرانی و بازنمایی مثبت آن و همچنین بازنمایی منفی گفتمان غیرایرانی با تاکید بر شکست پذیری آن می شود.

Authors

زینب زرهانی

دانش آموخته دکتری ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی

غلامعلی فلاح

استاد ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی