راهله کرباسی - دانشجو کارشناسی ارشد رشته صنایع دستی دانشگاه علم هنر اردکان
محمود اشعاری - استاد راهنما و عضو هیئت علمی دانشگاه علم هنر یزد
فواد نجم الدین - استاد مشاور وعضو هیئت علمی دانشگاه علم وفرهنگ

منتقدان و نظریه پردازان غرب برای نقد هنر شیوه هایی را پایه گزاری کرده اند و بر اساس آنها هنر، هنرمندان و ابزارهنری را نقد می کنند؛ در حالی که تاریخچه نقد در میان مسلمانان ریشه درسالیان دور دارد، در این پژوهش سعی بر این است تا با شناخت و بیان این شیوه های نقد هنری، در میان منابع مکتوب کهن که منابع کامل کننده در جهت استخراج اطلاعات تاریک تاریخ هنر هستند به جستجو بپردازیم تا وجود این گونه نقد را به اثبات رسانیم. این نوشتار برگرفته از پایاننامه ای با نام بررسی شیوه نقد هنر وهنرمندان بر اساس منابع تاریخی مکتوب کهن ( مطالعه موردی قرن هفتم تا دهم ه.ق ) می باشد. در این مقاله قرن هفتم و دو کتاب مورد نظر آن به بحث گذاشته می شود. سوالاتی که در این مقاله مطر می شود 1. اصول نقد هنری در متون کهن وجود دارد 2. چه شیوه های نقد هنری کاربرد بیشتری در قرن هفتم داشته است روش تحقیق تاریخی تحلیلی است تجزیه تحلیل داده ها به صورت کیفی با استناد به منابع تاریخی است. گرداوری اطلاعات با مراجعه به اسناد کتابخانه ای و رایانه ای صورت گرفته است. جامعه آماری آن دو کتاب معرفه اصول خط و شرفنامه است. با توجه به اینکه در قرن هفتم، کتب تخصصی در زمینه هنر و اثر هنری در دست نیست مگر در زمینه خوشنویسی؛ با بررسی های انجام شده می توان نمونه های نقد هنری (توصیفی، فرمالیسم، ستایشگر...) را درسایر کتب خصوصا کتب تاریخی دید.

نقد، قرن هفتم، معرفه اصول الخط، شرف نامه، منابع مکتوب