سهراب الماسی - دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

یکی از عوامل موسیقی بخش در شعر، موسیقی کناری است که مهمترین جلوه آن قافیه و ردیف است. هماهنگی واکه ها نظام موسیقایی زیبایی را در کنار مصراع ها و بیت ها ایجاد می کند، که به آن موسیقی کناری می گویند. درباره ردیف و اهمیت کاربرد آن از دیرباز تعاریف متعددی ارائه شده است. شفیعی کدکنی در کتاب صور خیال در شعر فارسی معتقد است که، ردیف در ادب هیچ زبانی به وسعت شعر پارسی نیست. ردیف گرچهگوینده را در تنگنای انتخاب کلمات قرار می دهد، اما برای شاعران، روزنه ای است برای خلق تصویرهای تازه. تکرار ردیف در کرانه شعر آهنگ خوشی دارد و به شعر، همراه قافیه زیبایی می بخشد. در این پژوهش، به بررسی موسیقی کناری (ردیف و قافیه) در شعر آصفی هروی پرداخته شده است. ردیف در غزل های آصفی هروی، ارتباط تنگاتنگی با سایر واژگان از جمله قافیه دارد که برخاسته و جوشیده از بطن شعر او هستند. آصفی دربه کارگیری قافیه ها بسیار استادانه عمل کرده است و عیوب قافیه در شعر او اندک است.

آصفی هروی، غزلیات، موسیقی کناری، قافیه، ردیف