علی محمد پشت دار - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
عبدالحمید اسماعیل پناهی - عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

بیان مضمون واحد به طرق مختلف از ارکان دانش بیان و معانی است. هر قدر گوینده یا نویسنده به ابعاد بیان تعابیر آگاه تر باشد، قدرت او در پروراندن مضامین به راه های مختلف بیشتر است و از این رهگذر است که سبک شخصی اثرآفرین، شکل می گیرد. این مقاله در نظر دارد به شیوه تحلیل محتوا با ذکر شواهدی از شاهنامه فردوسی قدرت بیان این شاعر را به لحاظ تفنن در تعبیر و ادای معنای واحد به طرق مختلف بسنجد. با نگاهیبه جلد یکم شاهنامه می توان گفت در مضامین هفتگانه بررسی شده، قدرت بیان شاعر از حیث تصویرگری و ایجاد هنر کنایه با تمثیل یا گفتمان ایجابی یا سلبی و گاه بیان به ضد بسیار هنرمندانه و در خدمت اهداف زبانی و نوع ادبی اثر است. تصاویر و تعابیر در چهارچوب نظریه ادبی حماسه و هنر بزرگنمایی و خارق العادگی است و بسامد انواع مختلف بیان از یک مضمون متنوع است.

سبک شناسی، تفنن در تعبیر، دانش معانی و بیان، فردوسی