سعید محمدی کیش - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

ادبیات حماسی، به سبب توصیف رزم و بزم پهلوانان و رجزخوانی های آنان، و بنا به تعاریف متعدد حماسه سرایی که توصیف را یکی از شاخصه های اصلی آن می دانند، همواره با تصویرسازی و شخصیت پردازی های هنرمندانه همراه است، در منظومه بهمن نامه نیز، حکیم ایرانشاه ابن ابی الخیر شاعر قرن پنجم؛ اعمال و حالات روانی شخصیت های داستان را توصیف می کند. بهمن اصلی ترین شخصیت این منظومه به سبب کشته شدن پدر (اسفندیار) به دست رستم بر او کینه می وزد، حتی با وجود آنکه در آیین باستانی ایرانیان کینه توزی و انتقام تقبیح می شود، بهمن با انگیزه های فراوان و نمودار شدن عقده های روانی حقارت (Inferiority Complex)، در بخش عمده ای از داستان نفرت پراکنی و کینه توزی را به خاندان رستم و سیستانیان تحمیل می کند. در این پژوهش انگیزه های پیشین شخصیت بهمن در شاهنامه و احساس حقارت بهمن در ستیز چهل ساله او، مورد پژوهش قرار می گیرد؛ لذا این پژوهش با بررسی انگیزه های درونی و روانی شخصیت بهمن، رفتارهای او را تحلیل می کند.

شخصیت شناسی، حماسه، بهمن نامه، بهمن، حکیم ایرانشاه