شکراله پورالخاص - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی
مهدیه اسدی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی

فارغ از مسئله ی تاثیرگذاری و تاثیر پذیری آثار دو سرزمین، می توان موضوعی خاص را دستمایه ی قیاس قرار داد و یک محتوای ویژه ی مشترک در دو سرزمین را تبیین نمود. مسئله ی روبین تنی از نکات پر اهمیت و پر بسامد در تاریخ ادب و اعتقادات سرزمین های مختلف است که رویی جانب تاریخ و رویی جانب تخیل بشر روزگار پیشین دارد. در این پژوهش با بررسی اندیشه ی حماسی ایران و اسکاندیناوی و مشهورترین تجلی این اندیشه در آثار حماسی این دو قوم؛ به بیان وجوه اشتراک و سنجش برتری ها و کاستی های این آثار در مقابل یکدیگر پرداخته شده است و در نهایت می توان پیوندهای اسفندیار و بالدر را در : نقش و حضور زن، رابطه ی مادر یا ایزد بانوان با آنها، شاهرادگی و نژآدگی، فتنه انگیزی و خیانت علیه آنها، ارتباط با درخت یا گیاه، اهمیت و تقدس درخت/گیاه مرتبط با اسفندیار و بالدر، سرانجام بد و مجازات مسببان کشته شدن آنها، نقش نزدیکان و آشنایان در آسیب دیدن آنها، مجازات عاملان کشته شدن آنها و زندگی دوباره و سرتاخیز بیان کرد. تفاوت های این دو داستان اسطوره ای در حجم مطالب و توصیفاتی است که حماسه ها در اختیار ما می گذارد. شخصیت بالدر، جنبه ی قدرتمند و پهلوانی بسیار کمتری در مقابل اسفندیار که سراسر جنگجویی و نبرده سواری و تاخت پیشگی است، در خود دارد . همچنین مقایسه ی مرگ اسفندیار و بالدر نشان می دهد اسفندیار تقلای بیشتری برای حفظ جان می کند.

ایران، اسکاندیناوی، اسطوره، حماسه، اسفندیار، بالدر