حمید خانیان - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام، ایلام، ایران

هنجار گریزی معنایی یکی از موارد برجسته سازی در شعر است که در این نوع هنجارگریزی، شعر بر اساس قواعد معنایی حاکم بر زبان هنجار از دو روش همنشینی (برحسب ترکیب واژه ها) و جانشینی (بر حسب انتخاب واژه ها) کمک می گیرد. با توجه به اینکه حوزه معنا بیش از دیگر سطوح زبان در برجسته سازی مورد نظر است، هر شاعری که بتواند بر حسب توانایی های ذوقی و علمی خود، در این زمینه موفق باشد، از اشعار نابتری برخوردار خواهد بود. فروغ فرخزاد در مجموعه اشعارش از انواع هنجار گریزی استفاده کرده است؛ اما، این بهره گیری به صورت یکسان نیست. بررسی های به عمل آمده نشانگر این است که اعمال هنجارگریزی معنایی از میان دیگر انواع هنجارگریزی از بسامد بالایی برخوردار است. در حوزه هنجارگریزی معنایی، بسامد بالای استعاره حاکی از توجه وی به تصویر سازی است. به همین منظور مجموعه اشعار فروغ فرخزاد را بررسی کرده و ضمن شناسایی و مشخص کردن هنجارگریزی های معنایی به توصیف آن ها نیز پرداخته شده است.

هنجارگریزی، هنجارگریزی معنایی، برجسته سازی، فروغ فرخزاد