الهه اشی، الهه زایش، باروری و برکت در فرهنگ ایران باستان (مطالعه نقش مایه مفرغ های لرستان مرتبط به این الهه)

مهمترین وسیله ارزیابی الهه ها، بررسی داده های فرهنگی و باستان شناختی و متون تاریخی بجا مانده از ادوار گذشته است. پژوهش حاضر، مربوط به رازگشایی تصویر الهه اشی منقوش بر روی سرسنجاقهای برنزی محوطه سرخدم لرستان می باشد که گاهی به صورت برهنه، در حال زایمان و گاهی به شکل تمام رخ، فقط چهره صورت او یعنی ابروها، چشمهای او به تصویر کشیده شده است. در این مقاله به نقش بانوی اشی روی سرسنجاقهای برنزی لرستان که در ایران باستان مورد پرستش قرار میگرفته پرداخته می شود. با توجه به تحقیقات صورت گرفته بر روی این نقوش، مشخص شده که علاوه بر بانوی در حال زایمان نقوش دیگری که همراه او هستند، از جمله نقش ماهی، انار و حیواناتی چون قوچ و... نیز نشانه و نماد الهه اشی میباشند. بنابراین با توجه به زمان ساخت این سرسنجاقها که متعلق به عصر آهن میانی و پایانی ( 800 -1200 ق.م) هستند و همچنین بدست آمدن آنها در معبد سرخدم کوهدشت، میتوان گفت که این اشیاء توسط زائران به معبد ایزد بانو اشی اهدا گردیده اند.در متون زرتشتی علی الخصوص در یشت ها به طور کامل نسبت به آن سخن به میان آمده و می توان گفت که الهه اشی در باورهای مذهبی ایرانیان باستان جایگاه ویژه ای داشته است.

Keywords:

ایران باستان , مفرغ های لرستان , سرخ دم , الهه اشی