علی اصغر محمودی نسب - دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه مازندران
ذبیح اله مسعودی - دانشجوی دکتری دانشگاه مازندران ,کارشناس ارشد باستان شناسی دانشگاه بیرجند
محمد فرجامی - دانشجوی دکتری باستانشناسی دوره تاریخی، دانشگاه تهران و کارشناس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری خراسان جنوبی
جواد خدادوست - دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه مازندران:
عباس قربانی - پژوهشگر آزاد و مربی آموزش و پرورش

در شهرهای و روستاهای ایران مساجد به عنوان اولین و بزرگترین ساختمانهای آنجا ساخته میشود و معمولا با سایر اجزای معماری بافت در ارتباط و به عنوان جزء لاینفک آن محسوب میشود و در مکانهایی این بناها ساخته شده که دسترسی همگان به آن راحت باشد، چون این بناها به عنوان مکانی برای عبادت انسان با خدا محسوب میشود، سازندگان آن سعی میکنند بهترین نقشه، مصالح و تزئینات را در آن به کار ببرند که به نوعی نشان از پیوند انسان با خدا باشد. در این تحقیق به معرفی مسجد جامع سرایان واقع در استان خراسان جنوبی، شهرستان سرایان - شهر سرایان پرداخته خواهد شد. این مسجد جزء مساجد تک ایوانی و مربوط به دوره صفوی است که در مرکز بافت قدیم شهر سرایان قرار دارد و در ارتباط با سایر عناصر معماری بافت قدیم این شهر است. در این تحقیق ضمن معرفی و تحلیل معماری بنا، نقوش و تزئینات بنا وکتیبه های بنا مورد بحث قرار میگیرد. مقاله حاضر براساس روش توصیفی - تحلیلی بوده مواد و یافته های آن بخشی از طریق مطالعه منابع کتابخانهای و بخش دیگر به صورت میدانی انجام شده است. سوال اصلی پژوهش این است که معماری مسجد دارای چه عناصری است و اینکه تزئینات بنا به چه شکل است مسجد جامع سرایان با توجه به اقلیم منطقه و به صورت درون گرا بوده و شامل قسمتهای مختلفی از جمله ایوان، گنبدخانه، حیاط، محراب، مقصوره و منبر است و از لحاظ تزئینی هم مهمترین بخش بنا ایوان جنوبی بنا بوده که دارای تزئینات زیبایی گچبری بهویژه مقرنس و گچبری نقوش اسلیمی و خطی در زیر گنبد و محراب این مسجد است.

سرایان، مسجد جامع، ایوان، گنبد، گچبری.