شاهرخ بهمئی - دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.
رحیم رمضانی نژاد - دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

هدف: هدف از این پژوهش ارائه چارچوبی مفهومی برای تحلیل سیستم توسعه بسکتبال در ایران بود.روش شناسی: روش تحقیق از نوع تحقیقات کیفی با رویکرد اکتشافی سیستماتیک انتخاب شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی (مدیران، مربیان و ...) و جامعه اطلاعاتی (کتابها، مقالات، اسناد، رسانه، و ...) مربوط به بسکتبال بود. نمونه به تعداد قابل کفایت بر مبنای رسیدن به اشباع نظری انتخاب و به روش نظری (قضاوتی) نمونه گیری شد 21) نفر و 56 سند). ابزار پژوهش شامل مطالعه کتابخانه ای و مصاحبه های اکتشافی بود. روایی ابزار براساس اعتبار حقوقی و علمی نمونه، نظر خبرگان و توافق بین مصححان کدگذار ارزیابی و تایید گردید. جهت تحلیل داده ها از روش کدگذاری چندمرحله ای با رویکرد تحلیل سیستمی استفاده شد.یافته ها: چارچوب پژوهش حاصل از کدگذاری شامل چهار سطح منظرها، عوامل، ابعاد و مولفه های آنها بود. منظرها و عوامل زیرمجموعه آنها شامل سطح زمینه (تحولات و توسعه بین المللی، ویژگی ها و قابلیتها، پیشینه و سابقه ملی، توسعه ملی ورزش)، قابلیت (مدیریت راهبردی و اجرایی، منابع فیزیکی و امکانات، مدیریت مالی و منابع اقتصادی، علمی و فناوری)، مشارکت (رویداد و مشارکت، مدیریت منابع انسانی متخصص، مدیریت استعداد و ورزشکاران، مدیریت ذینفعان بیرونی) و پیامد (توسعه پایدار بسکتبال) است. روابط بین عوامل در مدل مفهومی ترسیم گردید.نتیجه گیری : براساس یافته های پژوهش میتوان گفت که سیستم توسعه بسکتبال یک فرایند راهبردی است که تحت تاثیر عوامل مذکور نهایتا از طریق مولفه های مشارکتی صورت میگیرد و مطلوبیت آن در این است که منجر به توسعه پایدار این رشته شود.

ورزش بسکتبال، توسعه ورزش، الگوی توسعه، مدل کیفی.