تغییر عملکرد محصولات زراعی و تغییر شرایط اقلیمی در شهرستان ارومیه

بخش کشاورزی یکی از مهمترین بخش های اقتصادی می باشد که به دلیل تعاملات گسترده با محیط، بیشترینتاثیر را از پدیده تغییر اقلیم می پذیرد. انتظار می رود که کشورهای در حال توسعه، بیشتر تحت تاثیر اثراتمنفی تغییر اقلیم قرار گیرند. اقلیم بر عملکرد محصولات کشاورزی تاثیر به سزایی دارد و تغییرات بارش و دماباعث بروز تغییراتی در برداشت محصول می شود. این تغییرات می تواند باعث فراوانی محصول یا خشکسالی وکاهش محصول و به دنبال آن باعث رکود اقتصادی شود. در نتیجه بررسی اثرات تغییر اقلیم بر کشاورزی و منابعطبیعی از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات عملکرد ناشی از تغییر اقلیم برایمحصولات گندم دیم، گندم آبی و چغندرقند با استفاده از سناریوهای اقلیمی در شهرستان ارومیه میباشد. برایاین منظور از داده های سری زمانی مربوط به عملکرد محصولات فوق و متغیرهای اقلیمی دما و بارش، طی دورهزمانی 30 ساله (1396 - 1367) برای تخمین توابع پاسخ عملکرد استفاده می گردد. سپس با استفاده ازکشش های به دست آمده در این قسمت و سناریوهای اقلیمی مستخرج از سایر مطالعات، به شبیه سازی تغییراتعملکرد برای دوره زمانی (2030 - 2011) پرداخته می گردد. شانزده ترکیب از سناریوهای تغییر اقلیم گوناگونکه 0 ، 7 ،+ 5 / 8+ و 9+ درصد تغییر درجه حرارت و 0 ، 1+، 3+ و 4 درصد تغییر بارندگی را شامل می شدند، بر اساس یافته های مطالعه بیگلی و همکاران (1395) ساخته شد. نتایج نشان داد، درصورتی که هیچ گونه تغییریدر هر یک از پارامترهای درجه حرارت و بارندگی اتفاق نیفتد، عملکرد هر سه محصول بدون تغییر باقی می ماند.با توجه به سناریوهای مختلف، ملاحظه می گردد که کمترین عملکرد گندم دیم و گندم آبی مربوط به سناریو 4یعنی زمانی است که بدون تغییر در درجه حرارت، بارندگی به میزان 4 ٪ کاهش می یابد. کمترین عملکردچغندرقند نیز مربوط به سناریو 3، تحت شرایط دمای بدون تغییر و 3 ٪ افزایش بارندگی می باشد. بیشترینمیزان عملکرد گندم دیم، گندم آبی و چغندرقند مربوط به سناریو 15 میباشد. یعنی در مورد هر سه محصول،زمانی که درجه حرارت و بارندگی به طور همزمان، بیشترین تغییر مثبت را دارند، بالاترین میزان عملکرد راایجاد خواهند نمود.

Keywords:

تغییر اقلیم , تابع واکنش عملکرد , تغییرات عملکرد , گندم , چغندرقند , شهرستان ارومیه