ارزیابی مقدماتی عملکرد و مطالعه همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی صفات در لاین های دابل هاپلویید گندم در شرایط دیم

گندم نان یکی از مهمترین محصولات کشاورزی در شرایط دیم در بسیاری از نقاط ایران از جمله مناطقگرمسیر استان کرمانشاه به حساب می آید. بنابراین، ارزیابی لاین های با عملکرد بالاتر نسبت به ارقام رایج گندمهمواره یکی از اولویت های پژوهشی کشور میباشد. در این راستا، این پژوهش با هدف ارزیابی مقدماتی عملکردلاین های دابل هاپلویید گندم در شرایط دیم و انتخاب سازگارترین ژنوتیپ، در شرایط دیم شهرستان سرپل ذهاباجرا شد. آزمایش با 196 ژنوتیپ و سه شاهد (کوهدشت، سرداری و زاگرس) در قالب طرح آگمنت با 11بلوک در سال زراعی 98-1397 انجام شد. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، روز تا گلدهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، طول سنبله و عملکرد دانه بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس روی صفات مورد مطالعهتفاوت معنی داری بین شاهدهای آزمایشی نشان داد اما اثر بلوک ناقص معنی دار نبود. کمترین و بیشترین میزانعملکرد با 19 و 160 گرم در متر مربع (معادل 190 و 1600 کیلوگرم در هکتار) مربوط به لاین های DH160و DH155 بود که نسبت به شاهد منطقه یعنی رقم کوهدشت (94 گرم در متر مربع) اختلاف و تنوع قابل ملاحظه ای مشاهده شد. همچنین بررسی تجزیه همبستگی نشان داد که عملکرد دانه با ارتفاع بوته و طول خوشه همبستگیمعنی داری (به ترتیب 0/50 و R(2)=0/41) داشت.

Keywords:

گندم نان , سرپل ذهاب , همبستگی , طرح آگمنت