سیدمصطفی پیغمبری - استاد گروه بیماریهای طیور، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

عفونت های ناشی از باکتری اشریشیا کلای (Escherichia coli) یا کلی باسیلوز پرندگان شامل طیف وسیعی ازعفونت های عمومی یا موضعی است که اشریشیا کلای، در بروز آنها نقشی یگانه یا همراه دارد و همه سالهخسارات مالی قابل توجهی به صنعت پرورش طیور در ایران و جهان وارد می کنند. مصرف بی رویه و ناصحیحترکیبات آنتی باکتریال در گله های طیور از کارایی ترکیبات آنتی باکتریال در درمان عفونت ها کاسته است. مقاومتجدایه های اشریشیا کلای طیور به ترکیبات آنتی باکتریال که به طور عمده در اثر مصرف بی رویه و نادرست اینترکیبات می باشد، خطری جدی برای صنعت طیور کشور و بهداشت عمومی است. در طی سالهای گذشته ازموارد کلی باسیلوز تشخیص داده شده در صدها واحد پرورش طیور از سراسر کشور و همچنین موارد کلی باسیلوزدر بین نمونه های ارجاعی به کلینیک های طیور نمونه برداری و به آزمایشگاه ارسال شدند. پس از جداسازی و تائیداشریشیا کلای، میزان مقاومت جدایه ها نسبت به ترکیبات آنتی باکتریال با روش انتشار بوسیله دیسک موردارزیابی قرار گرفت و مشخص شد میزان مقاومت اشریشیا کلای طیور به آنتی باکتریال ها گسترده است. میزانمقاومت بیش از 90 درصد جدایه های اشریشیا کلای به نالیدیکسیک اسید، فلومکوئین، آمپی سیلین،استرپتومایسین، لینکواسپکتین، اریترومایسین، کلیستین، تتراسیکلین و اکسی تتراسیکلین بین سال های 1383الی 1392 مشاهده شده است. میزان مقاومت جدایه های اشریشیا کلای طیور در سالهای 1383 الی 1392 به ترکیبات مهمی مانند انروقلوکساسین بین 77-60 درصد و به فلورفنیکل 66-46 درصد بوده است. افزایش قابل توجه در بروز مقاومت های چندگانه جدایه های طیور به آنتی باکتریال ها نیز در مطالعات ما بسیار گسترده و بالابود، به نحوی که جدایه ها حتی به تعداد بیش از 20 ترکیب آنتی باکتریال مورد آزمایش مقاوم بودند. در خصوصوضعیت مقاومت داروئی عوامل بیماریزای گله های طیور، تحقیقات آکادمیک و میدانی و برنامه های پایش باید اجراشود تشکیل کمیته بررسی مقاومت داروئی در سازمان دامپزشکی کشور برای استاندارد سازی روشهای آزمایشو مواد مورد استفاده، ممیزی آزمایشگاه ها، اخذ گزارش از آزمایشگاه ها، تهیه و انتشار گزارشات سالانه از وضعیتمقاومت داروئی کلیه عوامل بیماریزای دامها، بررسی شیوه های کنترل تجویز ترکیبات ضد میکروبی در حوزهمربوط به دامپزشکی از اقدامات ضروری است که باید انجام پذیرد.

کلی باسیلوز پرندگان، اشریشیا کلای، مقاومت داروئی، آنتی باکتریال، انروقلوکساسین، فلورفنیکل، طیور