مارال سلطان زاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
سیدهادی پیغمبردوست - استاد تکنولوژی مواد غذایی، گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

گرفتگی غشا یکی از مهمترین مسائل در فیلتراسیون غشایی است. در سالهای اخیر استفاده از فرایندهای دیگر همراه با فیلترا سیون غشایی برای بهبود عملیات توجه زیادی را به خود جلب کرده ا ست. یکی از فرایندهای موثر مورد ا ستفاده در این زمینه تکنولوژی فرا صوت قدرت میبا شد. در این مقاله اثر حا صل از کاربرد فناوری فرا صوت، تجهیزات مورد ا ستفاده در فیلتراسیون کمک داده شده با فراصوت، اثرهای مختلف پارامترهای فرایند بر جریان عبوری از غشاء و اثر امواج فراصوت بر غشاها را مورد بررسی قرار گرفته است. استفاده از فراصوت قدرت جریان عبوری را بوسیله حذف یا کاهش لایه رسوب (کیک) تشکیل شده بر سطح غشاء، افزایش می دهد. پارامترهای مختلفی وجود دارد که بر اثرگذاری عملیات فراصوت اثر می گذارد. مانند اثرات فرکانس صوت یا بسامد، خصوصیات ماده ورودی به غشاء، خصوصیات و جنس غشا، سرعت جریانهای عرضی بر غشاء و ف شار وارد شده بر غشاء. در ضمن دوام و ماندگاری غشاء در طول عملیات فراصوت باید در نظر گرفته شود. آسیب های وارد شده بر سطح غشا به دلیل امواج فراصوت مورد کنکاش محققینی بوده، در حالیکه چند محقق دیگر بیان کردند که ا ستفاده متناوب و گاه به گاه از امواج فرا صوت هیچ اثر منفی بر جنس و پایداری غشاءها ندارد. بهبود کارایی فیلتراسیون غشایی توسط تکنولوژی فراصوتهنوز کاملا0 تجاری نشده است که از دلایل اصلی آن، کنترل ساییدگی و تحلیل تدریجی غشاست. در این مقاله ابتدا خلاصهای مختصر از انواع فیلتراسیون و کاربرد آنها در صنایع غذایی مطرح شده و سپس به برطرف کردن گرفتگی غشاءها توسط امواج فراصوت پرداخته شده است.

غشاء، فیلتراسیون، فراصوت، کارایی، گرفتگی، راندمان