سیری بر پیدایش مناطق حاشیه نشین در ایران با تاکید بر سیاستها و راهکارهای توانمندسازی و ساماندهی

طی دهه های اخیر به تدریج محلات نابسامان و سکونتگاه های غیررسمی، به طور عمده در حاشیه شهرهای بزرگ کشور، خارج از برنامه رسمی توسعه شهری و به صورت خودرو شکل گرفته و گسترش یافته است. این محلات خودرو یا حاشیه نشین، به بیان درستتر اسکان غیررسمی نامیده شده اند و کارکرد اصلی آنها تامین زمین و الگوی ساخت متناسب با توان مالی گروه های کمدرآمد اغلب مهاجر است. این گونه سکونتگاه ها که سیمای نازیبا، خدمات ناکافی و ساکنان کم توان و مشاغلی نامطمئن دارند، محیطی آماده برای پذیرش نابهنجاریهای اجتماعی و بازتولید فقر فراهم میسازند و خطرپذیری بالایی در برابر سوانح طبیعی دارند. آمارها حکایت از آن دارند که بین 20 تا 30 درصد جمعیت کلانشهرها و شهرهای کشورهای در حال توسعه در زیستگاه های نابسمانان در حاشیه شهرها زندگی میکنند. این پدیده به سرعت و به صورتی بی قاعده در حال گسترش است. در ایران نیز اسکان غیررسمی رشدی سریعتر از رشد شهرنشینی داشته است. این مقاله، سعی دارد ضمن بررسی تاریخچه و روند شکل گیری اسکان غیررسمی در ایران، سیاستها و راهکارهای موجود و اجرا شده در ساماندهی اسکان غیررسمی را مورد بررسی قرار دهد..

Keywords:

حاشیه نشینی , اسکان غیررسمی , توانمندسازی , ساماندهی , نهادسازی , فقر شهری.