اثربخشی آموزش گروهی شناختی رفتاری والدین کودکان طیف اتیسم بر راهبردهای شناختی هیجانی آنان

این تحقیق با هدف شناسایی و تعیین اثربخشی آموزش گروهی شناختی رفتاری والدین کودکان طیف اتیسم بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی آنان انجام شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی بود که در آن والدین دارای کودکان اتیسم در چارچوب روش تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، با توجه به متغیرهای در نظرگرفته شده در تحقیق بررسی شدند. جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر مادران دارای کودک اتیسم شهر شیراز در سال 1398 بودند که برای دریافت خدمات به کلینک های روان شناسی فعال در حوزه اتیسم در شهر شیراز مراجعه کرده بودند. برای انتخاب نمونه از میان آنها، 40 نفر با شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که پس از انتخاب، در دو گروه 20 نفره (شامل گروه گواه و آزمایش) جایگزین شدند. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات این تحقیق پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجانی گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون( 2001 ) بود که پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات موجود با استفاده از نرم افزار آماری متناسب در سطح معناداری (α=0/05) با استفاده از روش های توصیفی (ارایه شاخص های مرکزی و پراکندگی) استنباطی (آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف، باکس، لوین، تحلیل کواریانس) تحلیل شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که آموزش گروهی شناختی رفتاری والدین کودکان طیف اتیسم بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی آنان تاثیر مثبت و معنی دار دارد بطوریکه که میزان این تغییرات براساس مجذور اتا 25/6 می باشد (P≤0.05). ضمنا میزان درصد این تغییرات براساس مجذور اتا ، برای 9 مولفه متغیر راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی، ملامت خویش 34/8، پذیرش 39 درصد، نشخوارگری 20/5 درصد، تمرکز مجدد مثبت 11/1 درصد، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی 30/1 درصد، ارزیابی مجدد مثبت 23/6 درصد، دیدگاه پذیری 33/8 درصد، فاجعه سازی 44/9 درصد، ملامت دیگران 11/1 درصد بوده است. بر اساس یافته های این پژوهش روش مداخله گروهی شناختی رفتاری می تواند در بهبود والدگری کودکان مبتلا به طیف اتیسم موثر باشد.

Keywords:

آموزش گروهی شناختی رفتاری , راهبردهای شناختی هیجانی , والدین کودکان طیف اتیسم