مرضیه محمدپور - دانشجوی دکتری تخصصی بهداشت و بیماری های آبزیان، بخش آبزیان، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز
رحیم پیغان - استاد بخش آبزیان دانشگاه شهید چمران اهواز

ماهی ها از نظر رژیم غذایی در سه گروه علفخوار (و پلانکتون خوار)، همه چیز خوار و گوشتخوار تقسیم می شوند و گفته شده است که طولانی ترین طول روده در ماهیان پلانکتون خوار و علف خوار و کوتاه ترین طول روده در ماهیان گوشت خوار وجود دارد. ماهی کپور معمولی و تیلاپیا هر دو در گروه ماهیان همه چیز خوار قرار می گیرند و هر دو ماهی گرمابی هستند با این حال از نظر مورفولوژی دستگاه گوارش بسیار متفاوت هستند. با توجه به اینکه در مورد مقایسه دستگاه گوارش این ماهی ها تحقیقی صورت نگرفته است، این مطالعه انجام شد. برای این کار هر دو ماهی کپور و تیلاپیا به دقت تشریح شدند و دستگاه گوارش و لوله گوارشی (لب ها تا ناحیه مخرج) آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد این دو ماهی از نظر نوع دندان روی فک ها، دندان های حلقی، معده و روده تفاوت های اساسی دارند. نسبت طول روده به طول کل بدن در ماهی تیلاپیا 5/36 برابر ودر ماهی کپور 1/78 برابر بوده است. نوع دندانها و شکل دهان در ماهی تیلاپیا با رژیم گوشتخواری تمایل نشان می دهد با اینحال طول روده بسیار طویل این ماهی نشانگر تمایل این ماهی به موجودات پلانکتونی و احتمالا پوده خواری می باشد. هر چند فقط بر مبنای مورفولوژی نمی توان رژیم غذایی یک ماهی را تعیین کرد. در این بررسی دیگر مشخصات دستگاه گوارش و اندام های ضمیمه نیز مقایسه گردید که به طور مصور ارائه شده است. برخی مشخصات از جمله وجود معده مستقیم در تیلاپیا و عدم وجود آن در کپور و بیشتر بودن نسبت طول روده به طول کل بدن در ماهی تیلاپیا نسبت به کپور می تواند در ارزیابی تغذیه ای این ماهیان بسیار مهم تلقی شود.

تیلاپیا، کپور، دستگاه گوارش ، همه چیز خوار