سپیده حیدری - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
سیدسعید موسوی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
محمدرضا عبدالهی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
اصغر میرزایی اصل - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و شناسایی مهم ترین صفات زراعی موثر بر عملکرد در 9 رقم لوبیا آزمایشی در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با 3 تکرار تحت شرایط تنش رطوبتی پس از غلاف دهی (تنش ملایم) انجام گرفت. ارقام تفاوت معنی داری (p <0.01) برای اکثر صفات مورد مطالعه نشان دادند که نشان دهنده سطح بالای تنوع ژنتیکی در میان ژنوتیپ ها است. پاک، دانشکده حداکثر و گلی و صیاد حداقل عملکرد دانه را نشان دادند. پاک و دنشکده با بالاترین عملکرد، تعداد زیادی از صفات غلاف در بوته، تعداد غلاف حاوی دانه، زیست توده در واحد سطح، وزن غلاف در بوته و تعداد شاخه حاوی غلاف نشان داد. عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی داری با تعداد شاخه حاوی غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف حاوی دانه، وزن غلاف در بوته و زسیت توده در واحد سطح نشان داد. رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات زیست توده در واحد سطح ، تعداد غلاف در بوته، طول دانه، وزن غلاف در بوته، قطر دانه و وزن 100 دانه مهمترین و اثربخش ترین صفات در بهبود عملکرد دانه بود. تجزیه و تحلیل مسیر نشان داد که صفات تعداد غلاف در بوته دارای بیشترین اثر مستقیم و صفات زیست توده در واحد سطح نشان داد که حداکثر اثر غیر مستقیم از طریق تعداد غلاف در بوته بر افزایش عملکرد دانه دارد.

تنوع ژنتیکی، عملکرد دانه، تجزیه همبستگی، رگرسیون گام به گام، تجزیه علیت.