مسعود اسکندری تربقان - عضو هیات علمی و محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی

به منظور ارزیابی لاین های بی خار گلرنگ در کشت پاییزه در شرایط دیم آزمایشی با سه تکرار در قالب طرح بلوک ها کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات دیم شیروان از استان خراسان شمالی و دو ایستگاه سرارود کرمانشاه و شیروان چرداول ایلام طی سال های زراعی 85-1384، 86-1385 و 87-1386 اجرا شد. 15 رقم و لاین برتر بی خار گلرنگ همراه با لاین محلی اصفهان به عنوان لاین شاهد از لحاظ برخی خصوصیات زراعی مورد بررسی قرار گرفت. پس از تجزیه واریانس ساده صفات زراعی، تجزیه واریانس مرکب با فرض ثابت بودن اثر ژنوتیپها و تصادفی بودن اثر سالها انجام شد . نتایج تجزیه واریانس مرکب عملکرد دانه نشان داد که اثرات ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد. بیشترین میزان محصول دانه به ژنوتیپ 47 و 411 (به ترتیب 931/71 و 812/78 کیلوگرم در هکتار) تعلق داشت. برای تعیین پایداری عملکرد دانه از شاخص لین و بینز (Pi)، ضریب تغییرات محیطی ( CV) و روش رتبه ( Rank) استفاده شد. روش رتبه بندی، پایداری عملکرد ژنوتی پهای 47 و 411 را تایید کرد. پایداری عملکرد ژنوتیپ 47 با روش ضریب تغییرات محیطی و شاخص Pi تایید شد..

گلرنگ، عملگرد روغن، علکرد دانه، کشت پائیزه