حمید مروجی طبسی - دکتری تفسیرتطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
محمدکاظم رحمان ستایش - استادیارعلوم قرآن و حدیث دانشگاه قم
محمدعلی رضایی اصفهانی - استادتمام و عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه

اطاعت از کافران، در آیه جهاد کبیر، نهی شده است. از سوی دیگر، قرآن کریم، کافران را دارای سه ویژگی می داند که براساس آن ها، حکم به باطل بودن کافران می شود: آنان به باطل ایمان دارند، از باطل پیروی می کنند و به باطل چنگ می زنند. در نهج البلاغه، ویژگی هایی برای باطل و باطل گرایان از قول امام علی× نقل شده که می تواند جامعه اسلامی را در شناختن آنان، به کاربستن آیه جهاد کبیر و عدم اطاعت از این گروه یاری نماید. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی باطل از منظر نهج البلاغه پرداخته ایم. یافته های تحقیق نشان می دهد، ویژگی های باطل در نهج البلاغه عبارتست از: تظاهر و جلوه گری، کثرت طرفداران، پر سر و صدابودن، شباهت با حق، گوشه نشینی خواص، نیت باطل. ویژگی های طرفداران باطل در نهج البلاغه نیز عبارتند از: شعارگرایی، مدعیان دروغین، ایستادگی در مقابل حق، شراکت با شیطان، خودمحوری. هم چنین در نهج البلاغه گروه هایی به عنوان مصداق باطل معرفی شده اند: پیمان شکنان، دشمنان دوست نما و خواص ساده لوح، گمراهان، منافقان.

قرآن، نهج البلاغه، جهاد کبیر، کافر، باطل.