آرمان فروهی - دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان
محمدباقر خزائیلی - دکتری تاریخ اسلام ومدرس دانشگاه صنعتی اصفهان

عدالت یکی از شاخصه های مهم برای هر حکومت و جامعه ای محسوب می شود و عنصری ارزشمند است که اجرای صحیح آن مستلزم سازوکارهایی است که ایجاد آن در یک جامعه بسیار دشوار می باشد چنان که امروزه اغلب حکومت ها خصوصا حکومت های اسلامی در اجرای عدالت و ایجاد شاخصه های آن در جامعه با مشکل مواجه هستند. برای جوامع اسلامی خصوصا شیعی، یکی از بهترین الگوهای عملی برای اجرای صحیح عدالت در ساختار جامعه، حکومت علوی می باشد که یکی از مهم ترین ویژگی های آن عدالت محور بودن است؛ عدالتی که برآمده از قرآن و سنت رسول الله| و تحت هدایت امام علی× به عنوان امام معصوم است. حضرت علی× از دوران امامت و پس از آن در دوران حکومت خودشان در صدد اصلاح جامعه اسلامی برآمدند و ما شاهد تمدن سازی بر مبنای عدالت در حکومت علوی می باشیم. بدون تردید حکومت علوی و جایگاه عدالت در آن، توانست الگوی مناسبی برای ادوار بعد جامعه اسلامی باشد؛ چنان که حکومت علوی می تواند برای اداره جامعه ایران اسلامی امروز ما در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی بر مبنای عدالت، بهترین و مناسب ترین الگو باشد. این نوشتار با بهره گیری از منابع تاریخی و با روش گردآوری داده های تاریخی و با رویکرد توصیفی،جایگاه عدالت را در تمدن سازی علوی مورد بررسی قرار داد. نتایج تحقیق روشن ساخت که عدالت شاخصه اساسی در تمدن سازی علوی در ابعاد چهارگانه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن و دلیل اصلی پذیرش حکومت از طرف امام علی× بود.

امام علی×، عدالت، تمدن سازی، حکومت علوی.