سیدمصطفی میرمحمدی میبدی - استادیار دانشگاه میبد
فیروز اصلانی - دانشیار دانشگاه تهران

اتباع غیرمسلمان جمهوری اسلامی ایران به اعتبار تدین یا عدم تدین به یکی از ادیان ابراهیمی، به اهل کتاب و غیر اهل کتاب تقسیم می شوند. فقها درباره ی وضعیت حقوقی غیر اهل کتاب نظرات متفاوتی را ارائه نموده اند. با توجه به محتوای اسلامی قوانین جمهوری اسلامی ایران و مناقشاتی که مدت ها است درباره ی حقوق این دسته از غیرمسلمانان وجود دارد، بررسی علمی این موضوع، اهمیت ویژه ای دارد. مرتبط ترین اصل قانون اساسی به موضوع جایگاه حقوقی غیر اهل کتاب، اصل چهاردهم است که به نوعی نقشه ی راه نحوه ی تعامل حقوقی مسلمانان و حکومت جمهوری اسلامی ایران را با این دسته از غیرمسلمانان ترسیم نموده است. در تحقیق پیش رو با انتخاب نظر عدم حرابت غیر اهل کتاب به صرف مشرک بودن، تلاش شده تا با بررسی دقیق اصل چهاردهم، مصادیق حقوق انسانی غیر اهل کتاب و نحوه ی رفتار توام با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی با آنان تبیین شود. همچنین با نگاهی انتقادی به قسمت ذیل اصل چهاردهم وضعیت حقوقی آن دسته از غیر اهل کتابی که علیه اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران توطئه و اقدام می کنند، با اتکا به قوانین موجود و فتوای امام خمینی(ره) روشن و کیفیت برخورد توام با قسط و عدل اسلامی با آنان نیز تبیین شده است.  

غیر اهل کتاب, اصل چهاردهم قانون اساسی, حقوق انسانی, کافر حربی, حق حیات