بررسی رابطه ضریب استهلاک نور با تولید ماده خشک در هیبریدهای آفتابگردان در شرایط تنش خشکی

به منظور بررسی ارتباط ضریب استهلاک نور با تولید ماده خشک در هیبریدهای آفتابگردان در شرایط تنش خشکی، در سال 1385 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، نه هیبرید آفتابگردان در سه آزمایش جداگانه هر یک در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مقایسه شدند. در آزمایش اول به عنوان شرایط آبیاری مناسب (شاهد)، زمان آبیاری کلیه کرتها از زمان کاشت تا پایان دوره رشد گیاه بر اساس 60 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A تعیین شد. در دو آزمایش دوم و سوم که به ترتیب به عنوان شرایط تنش متوسط و شدید خشکی اجرا شد، آبیاری کلیه کرتهای آزمایشی به ترتیب بر اساس 120 و 180 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش شدید خشکی سبب کاهش ضریب استهلاک نور از 0/95 در تیمار شاهد به 0/88 در تیمار تنش شدید خشکی گردید. هیبریدهای دیررس و زودرس عکس العمل های مختلفی به سطوح آبیاری از نظر تجمع ماده خشک در دمبرگ، برگ، ساقه، طبق و کل گیاه، کوآنتوم نور در کف کانوپی، ضریب استهلاک نور، عملکرد و اجزاء عملکرد نشان دادند. در میان هیبریدهای مورد بررسی آلستار با دارا بودن بیشترین شاخص سطح برگ از بیشترین ضریب استهلاک نور و کوآنتوم نور پائین در کف کانوپی برخوردار بود. ضریب استهلاک نور نیز همبستگی مثبت و معنیداری با ماده خشک تولیدی هیبریدهای آفتابگردان داشت. نتایج کلی آزمایش نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب هیبرید مهر و در تیمارهای تنش خشکی هیبرید آلستار بیشترین تجمع ماده خشک، تعداد دانه و عملکرد دانه را در مقایسه با سایر هیبریدها تولید کردند

Keywords:

آفتابگردان , تجمع ماده خشک , تنش خشکی , ضریب استهلاک نور