مطالعه اثر هورمونهای اسید آبسیزیک و سیتوکینین بربهبود جوانه زنی بذور ارقام گلرنگ (Carthomus tinctorius L) با بنیه های ضعیف تحت تنش خشکی

دراکثر قریب به اتفاق اراضی ایران عامل تعیین کننده زراعت راآب تشکیل می دهد.تنش خشکی در مرحله ی جوانه زنی سبب تاخیر در جوانه زنی و در نتیجه تغیراتی در مراحل مختلف رشد و نمو می شود. عامل دیگری که سبب کاهش درصد جوانه زنی بذر گلرنگ می شود زوال بذر و کاهش بنه بذر است. بدین منظور تحقیقی در آزمایشگاه بذر و بیوتکنولوژی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم زراعی و دامی دانشگاه تهران در سال 1387 انجام شد. در این پژوهش به منظور اثر دو تنظیم کننده رشدی ABA و CYT بر درصد جوانه زنی بذر گلرنگ تنش خشکی با بنیه های متفاوت ( صفر، 2 روز، 5 روز و 8 روز) دو آزمایش جداگانه با استفاده از 4 سطح اسید آبسیزیک ( صفر، 10، 50 و 100میکرومول ) و 4 سطح سیتوکینین (صفر، 10، 50 و 100میکرومول ) در 5 سطح تنش خشکی (صفر، 4-، 8-، 12- و 16-بار) ایجاد شده با استفاده از محلول پلی اتیلن گلایکول بر روی بذر دو رقم گلرنگ پدیده و 295 ورامین صورت گرفت . این آزمایشها به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تیمار بذور با بنیه های متفاوت با غلظت های متفاوت هورمونهای اسید آبسیزیک و سیتوکینین قبل از قرار گرفتن بذور در سطوح متفاوت تنش خشکی سبب افزایش مقاومت به تنش خشکی در بذور شد. رقم پدیده در بنیه های متفاوت تحت تیمار با هورمونهای ABA و CYT و سطوح متفاوت تنش خشکی درصد و سرعت جوانه زنی بالاتری را نسبت به رقم ورامین 295 نشان داد. همچنین با افزایش غلظت هورمون از 10 میکرومول به 100 میکرومول مقاومت به تنش بیشتر شد. نتایج مقایسه اثر دو هورمون ABA و CYT در افزایش تحمل به تنش نشان داد که هورمون ABA اثر بیشتری در افزایش تحمل به تنش خشکی نسبت به هورمون CYT نشان داده است.

Keywords:

اسید آبسیزیک , سیتوکینین , گلرنگ , تنش خشکی , پیری زودرس