اثربخشی روان درمانی پویشی_ حمایتی بر صمیمیت زناشویی و شفقت به خود یک مورد بیمار مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن

اختلال بدریخت انگاری بدن در وهله دوم و سوم زندگی شیوع بیشتری دارد و مبتلایان در مولفه تاهل و تجرد به طور مساوی هستند. وجود مشکلات در زمینه صمیمیت، یکی از مهم ترین دلایل افراد برای مراجعه جهت دریافت مشاوره زناشویی است و افزایش صمیمیت اغلب به عنوان یکی از اهداف مشاوره های روان درمانی در نظر گرفته می شود. صمیمیت زمانی گذاشته می شود که زن و شوهر علاوه بر رسیدن به خودآگاهی، با خود افشایی نیز راحت باشند(دوبا، هاگی، لارا و بروک، 2012). شافر و السون (1981) صمیمیت را دارای شش بعد عاطفی، اجتماعی، جنسی، عقلانی، تفریحی و عرفی می دانند. صمیمیت نیاز به انتقال و درمیان گذاشتن احساسات مثبت مانند خوشحالی و احساسات منفی مانند بی حوصلگی با دیگری را در بر می گیرد. شفقت به خود را به عنوان سازه ای سه مولفه ای، شامل این موارد تعریف می کند: مهربانی با خود در مقابل قضاوت خود ( درک خود به جای قضاوت یا انتقاد و نوعی مهرورزی و حمایت نسبت به کاستی ها و بی کفایتی های خود)، اشتراک انسانی در مقابل انزوا ( اعتراف به اینکه همه انسان ها دارای نقص هستند و اشتباه می کنند)، بهوشیاری در مقابل همسان سازی افراطی ( آگاهی متعادل و روشن از تجارب زمان حال که باعث می شود جنبه های دردناک یک تجربه نادیده گرفته شوند و نه به طور مکرر، ذهن را اشغال کنند) (رستمی و همکاران، 1394). بریانسس و چین (2012) نشان دادند که افرادی که نسبت به خود شفقت بالاتری دارند قدرت بهبود بخشیدن ضعف ها، اصلاح مشکلات اخلاقی و چالش های خودشان در آن ها بیشتر بوده و همچنین شفقت نسبت به خود توان عشق ورزیدن و مهربانی را نسبت به دیگران در آن ها ایجاد می کند. روان درمانی حمایتی بخشی از پیوستار روان درمانی پویشی محسوب می شود و کانون اصلی آن عزت نفس، عملکرد من و مهارت های انطباقی است. در بالین، رویکرد حمایتی (حمایتی_بیانی) بیشترین کاربرد را در سایر اشکال روان درمانی پویشی دارد. سوی طیف را دربر می گیرد . بر اساس سطح عملکرد فعلی، مشکلات و مسائل در حال حاضر فرمول بندی درمان طرح ریزی می شود. در یک انتهای طیف مداخله های حمایتی بالا و مداخله های پویشی پایین است و در انتهای دیگر، مداخله های حمایتی پایین و تواتر مداخله های پویشی بالا است (وینستون و همکاران، 2016). پژوهشی موردی حاضر در پی این سوال بود که آیا روان درمانی پویشی_حمایتی بر صمیمیت زناشویی و شفقت به خود مورد بیمار مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن موثر است یا خیر معرفی بیمار : مراجع خانم 28 ساله، متاهل با تحصیلات لیسانس و با شکایت اصلی افسردگی، اجتناب از موقعیت های اجتماعی و برقراری روابط صمیمانه، افکار منفی با موضوع زشتی چهره و نارضایتی از بدن و تفکر و اقدام به خودکشی مراجعه کرده بود. عملکرد شخصی و اجتماعی خود را از دست داده بود و در رابطه با همسرش بشدت آسیب پذیر و تحریک پذیر شده بود. در طول سه ماه گذشته بیش از 15 کیلو کاهش وزن داشته و دایما خود را در رژیم های غذایی متعدد قرار می دهد. برنامه های ورزشی سنگین و خوردن داروهایی جهت کاهش وزن جزو برنامه های روزانه او بود. هشت ماه گذشته عمل جراحی بینی داشته و چون از عملکرد پزشک رضایت نداشته، عمل دوم زیبایی را ترتیب داده که همچنان از آن راضی نیست. ماه گذشته برای اولین بار با هدف خودکشی اقدام به خوردن دار نموده و در بخش مسمویت دارویی به مدت دو روز بستری بوده است. خود را بی ارزش و غیرجذاب می داند و در سه ماه گذشته سعی نموده ارتباط خود را دوستان، اعضای خانواده و اقوام به کمترین حد برساند. بیمار سابقه مصرف مواد نداشته اما سیگار و قلیان مصرف می کند و پیشینه خانوادگی بیمار بیانگر زمینه های افسردگی در خانواده ایشان می باشد. بحث و نتیجه گیری: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی روان درمانی پویشی_حمایتی بر صمیمیت زناشویی و شفقت به خود یک مورد بیمار مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن بوده است. در این پژوهش، طرح آزمایشی تک آزمودنی از نوع طرح A-B بکار برده شد. نتایج نشان می دهند که روان درمانی پویشی_حمایتی بر بهبود بر صمیمیت زناشویی و شفقت به خود مورد بیمار مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن مورد موثر بوده است.

Keywords:

روان درمانی پویشی_حمایتی , صمیمیت زناشویی , شفقت به خود , اختلال بدریخت انگاری بدن.