فهیمه سعید - روانپزشک، استادیار، گروه روانپزشکی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
رزا علیخانی - روانپزشک، استادیار، گروه روانپزشکی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

مقدمه: سندرم سوزش دهان اختلال نادری است که با سوزش، درد و احساس ناراحتی در حفره دهان مشخص می گردد. هرچند که اتیولوژی آن کاملا مشخص نیست ولی در بسیاری از موارد با اضطراب، افسردگی و اختلال شخصیت همراهی دارد و درمان آن چالش برانگیز است.معرفی بیمار: خانم 60 ساله، مطلقه و خانه دار با شکایت از سوزش در حفره دهان مراجعه کرده که به همین دلیل کلیه دندان ها را کشیده بود. از دو سال قبل به دنبال تشدید اپیزود افسردگی به همراه اضطراب و وسواس شست و شو و علائم سوماتیک شامل سردرد میگرنی، درد جنرالیزه بدن و سوء هاضمه درمان های دارویی مختلفی گرفته که بهبودی نداشته است و بعد از یک سال سوزش دهان شروع شده. همزمان مبتلا به پرفشاری خون، هایپرلیپیدمیا و آرتروز دوطرفه زانو می باشد.اپیزودهای متعددی از افسردگی، اضطراب و علائم سوماتیک و تروماهای متعدد عاطفی از 20 سال قبل تجربه کرده است. وی در حال مصرف حداقل 14 دارو از دسته های مختلف روانپزشکی با دوزنامناسب و ضدتشنج، ضد فشارخون و گوارشی بود.درمعاینه التهاب و خشکی در دهان و در آزمایشات هایپرلیپیدمی و کمبود ویتامین د به دست آمد و سایر بررسی ها نرمال بود. با مشورت متخصص داخلی کلیه داروها تعدیل و تنظیم شد و درمان با سرترالین، سدیم والپروات، گاباپنتین و رژیم پر مایعات ادامه یافت. مختصری از سوزش دهان طی دو ماه اول کاهش یافت و با بهبود علائم خلقی و اضطرابی روند بهبودی سوزش تسریع یافت و در پایان یک سال به کمتر از پنجاه درصد رسید.بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد انتخاب سیاست پلی فارمیسی به جای به حد مطلوب رساندن درمان با یک دارو منجر به عارضه سوزش دهان شده و یک اپیزود خلقی درمان نشده و سوماتیزیشن این روند را تشدید کرده است. پلی فارمیسی به خصوص در سالمندان منجر به تشدید عوارض دارویی می گردد. در انتخاب دارو علاوه بر درمان بیماری زمینه ای ، باید به مدیریت اختلالات همراه نیز توجه کرد.

سندرم سوزش دهان، پلی فارمیسی، سوماتیزیشن، اختلال خلقی