کامبیز نعمتی - گروه سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس، معاونت بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سحر اسماعیلی دورانی - گروه بهبود تغذیه، معاونت امور بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
توران سعیدی چناری - گروه سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس، معاونت بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
فرشته فزونی - گروه بهبود تغذیه، معاونت امور بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

مقدمه: بهترین روش برای ارزیابی رشد کودکان و نوجوانان و وضعیت تغذیه ای آنها، روش تن سنجی و اندازه گیری وزن، قد و محاسبه شاخص نمایه توده بدنی و مقای سه آن با منحنی های استاندارد و مرجع رشد می باشد. با اندازه گیری وزن و قد شاخص های مختلفی تعیین می گردد که مهمترین آنها نمایه توده بدنی و تعیین وضعیت رشد کودکان و نوجوانان می باشد. نکته مهم تشخیص علل اختلال رشد و انجام مداخلات لازم برای رفع مشکل می باشد. لذا این بررسی با هدف شناسایی وضعیت شاخص های تنسنجی مرتبط با تغذیه در گروه سنی نوجوانان ( 5 تا 18 سال ) انجام شد. روش کار: در این مطالعه، اطلاعات کلیه نوجوانان ( گروه سنی 5-18 سال) که جهت انجام مراقبت های غربالگری به مراکز خدمات جامع سلامت و یا پایگاه های بهدا شت مراجعه نمودند، مورد برر سی قرار گرفت. در این مراکز و پایگاه ها، قد و وزن ای شان اندازه گیری و نمایه توده بدنی (BMI) محاسبه شد. این یک بررسی توصیفی است که در دوره زمانی یکساله ( 1397 ) اطلاعات شاخص های مرتبط با تغذیه نوجوانان، مورد بررسی قرار گرفت، در این فاصله زمانی، تعداد 496228 نفر مورد غربالگری قرار گرفتند که قد و وزن ایشان، با استفاده از قد سنج و ترازو بزرگ سال ا ستاندارد اندازهگیری و نمایه توده بدنی (BMI) محاسبه شد. افراد برا ساس وزن به پنج گروه (لاغری شدید، لاغر، وزن طبیعی، اضافه وزن و چاق) و بر اساس قد، به چهار گروه (کوتاه قد شدید، کوتاه قد، قد طبیعی و بلند قد) تقسیم شدند. یافته ها: در بین افراد غربالگری شده، 9344 نفر دچار لاغری شدید (19%)، 23887 نفر دچار لاغری (4.8%)، 322576 نفر وزن طبیعی (65%)، 77411 نفر دچار اضافه وزن (15.6%) و 52780 نفر چاق (10.6%) بودند. شیوع چاقی و اضافه وزن، با اختلاف معنی داری بیش از لاغری بود. (P<0.005). در این گروه سنی، 3195 نفر دچار کوتاه قدی شدید (0.6%)، 8624 نفر دچار کوتاه قدی (1.7%) بودند و 480290 نفر قد طبیعی (96.8%) و 3116 نفر هم بلندقدی شدید (0.6%) داشتند. شیوع کوتاه قدی شدید و بلندقدی اختلاف معنیداری ندارد. ولی شیوع مجموع کوتاه قدی و کوتاه قدی شدید با اختلاف معنی داری بیشتر از بلندقدی بود. (P<0.005). نتیجه گیری: براساس نتایج مشخص می شود که شیوع چاقی و اضافه وزن بیش از لاغری و شیوع مجموع کوتاه قدی و کوتاه قدی شدید، بیشتر از بلندقدی بود. که با توجه به این موضوع، بر اهمیت آموزش خانواده ها و به خصوص مادران، ارائه الگوی غذایی مناسب و شیوه زندگی صحیح، تاکید می شود.

چاقی، اضافه وزن، لاغری، کوتاه قدی، دانش آموزان