کنترل سرعت موتور القایی سه فاز با استفاده از انفیس و الگوریتم کلونی زنبور مصنوعی تطبیقی

در سالهای اخیر روشهای کنترلی مبتنی بر الگوریتم یادگیری ماشین کاربرد گسترده ای در زمینه ها و صنایع مختلف داشته است . روشهای کنترلی مبتنی بر الگوریتم یادگیری ماشین نسبت به روشهای متداول مانند کنترل گر PIاز دقت بیشتری برخوردار بوده و میتوان از آنها هم برای کنترل سیستمهای خطی و سیستمهای غیرخطی استفاده نمود. یکی از مهمترین مسائل در زمینه مهندسی برق، کنترل سرعت موتورها است تا بتوان با استفاده مناسب را از آنها داشت. موتورهای القایی سه فاز به دلیل دارا بودن مزایایی همچون بازدهی خوب، استحکان بالا و عدم نیاز به تعمیرات مکرر، پرکاربردترین موتور در صنایع مختلف می باشد. با توجه به گستردگی کاربرد این موتور و اهمیت ارائه یک روش کنترلی مناسب جهت کنترل سرعت این موتورها، در این مطالعه یک روش هوشمند بر اساس کنترل گر فازی عصبی-فازی جهت کنترل سرعت موتورهای القایی سه فاز پیشنهاد شده است. روش پیشنهادی از دو بخش اساسی تشکیل شده است: بخش کنترل گر و بخش الگوریتم یادگیری. در بخش کنترل گر از کنترل گر سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی (انفیس) استفاده شده است. عملکرد انفیس به نحوه آموزش آن و دقت الگوریتم یادگیری آن وابسته است. به همین خاطر در روش پیشنهادی از یک الگوریتم جدید یادگیری مبتنی بر الگوریتم کلونی زنبور مصنوعی تطبیقی استفاده شده است. جهت ارزیابی عملکرد روش پیشنهادی، روش پیشنهادی بر روی یک موتور القایی سه فاز با سرعت نامی 1500 دور بر دقیقه تست شده است. جهت مقایسه با سایر روشهای مشابه، عملکرد روش پیشنهادی با کنترلگر PI مقایسه شده است. نتایج بدست آمده نشان داده که روش پیشنهادی دارای عملکرد و دقت بسیار خوبی در کنترل سرعت موتورهای القایی سه فاز برخوردار است.

Keywords:

موتورهای القایی سه فاز , انفیس , الگوریتم یادگیری , الگوریتم کلونی زنبور مصنوعی تطبیقی , کنترلگر .PI