هیبت اله نژندی منش - استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

تحریم ها هرچند از منظر حقوق بین المللی تحت شرایط خاصی مجاز می باشند، اما نامشروع بودن آنها می تواند خطرات جدی را برای افراد انسانی ایجاد کند. تحریم های یک جانبه یک کشور بصورت نامشروع علیه کشور دیگر تحمیل می کند تحت شرایط خاصی می تواند تروریسم اقتصادی تلقی شود. ا ین شکل جدید از تروریسم در معنای مدنظر نویسنده در این مقاله عبارت است از تحریم اقتصادی تمام عیار گسترده یا سازمان یافته غیرقانونی و نامشروع خطرناک برای حیات انسانی که باعث ایجاد درد و رنج، رعب و وحشت و یا نقض حقوق اساسی افراد شود، هدف آن وادار کردن یک دولت یا یک سازمان بین المللی به منظور انجام یا خودداری از انجام کاری است . در این مقاله در پرتو بررسی ارکان تروریسم- در چارچوب تعاریف ارائه شده در اسناد بین المللی موجود- به این پرسش پاسخ داده می شود که از منظر حقوق بین المللی می توان تحریم هیا اقتصادی را تروریسم اقتصادی تلقی کرد بنا بر یافته های این پژوهش- به روش توصیفی- تحلیلی- تحریم های اقتصادی که به صورت گسترده یا سازمان یافته صورت گرفته و حیات و سلامت غیر نظامیان را به خطر می اندازد، و باعث نوعی رعب و وحشت می گردد می تواند تروریسم اقتصادی تلقی شود. بر این اساس لازم است تا جنایت تروریسم اقتصادی به عنوان یک جنایت بین المللی تعریف شود که هم مسئولیت کیفری را برای فرد یا افراد مسئول و هم مسئولیت بین المللی دولت را به همراه داشته باشد.

تحریم های اقتصادی، حقوق بین المللی بشر، تروریسم اقتصادی