تحلیل گفتمان انتقادی فیلم زیر سقف دودی براساس نظریه فرکلاف 2001

رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان یکی از روشهای کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاس دهنده شفاف و آینه واری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت میگردد. هدف از این پژوهش، تحلیل گفتمان انتقادی فیلم زیر سقف دودی بر اساس نظریه فرکلاف 2001، است. این فیلم به کارگردانی، نویسندگی و تهیه کنندگی پوران درخشنده در سال 1395 میباشد. داده-های این پژوهش از طریق اسنادی و با بررسی و تحلیل نظام نوشتاری (فیلمنامه) فیلم زیر سقف دودی گردآوری شده است. درحقیقت، روش پژوهش در این مقاله تحلیلی است و واحد تحلیل، سکانس های فیلم و جمله ها یا دیالوگهای بهکار رفته در فیلم یادشده هستند. تحلیل و تبیین اثر در مرحله خوانش متن فیلمنامه، با توجه به رویکرد فرکلاف انجام شده است. براساس نتایج بدست آمده، مولفه های تحلیل گفتمان انتقادی فیلم زیر سقف دودی براساس متد فرکلاف،2001 را: متغیر اختلاف سطح طبقاتی در برگیرنده شاخص هایی از قبیل: الف) اختلاف در ثروت ب) اختلاف در قدرت ج) اختلاف در احترام؛ متغیر تغییر شرایط موقعیتی افراد در برگیرنده شاخص هایی از قبیل: الف) تغییر شرایط تحصیلات شخص؛ ب) تغییر شرایط موقعیت شغلی شخص؛ ج) تغییر شرایط درآمدی شخص؛ متغیر شرایط زندگی و رفتار متقابل همسران در برگیرنده شاخص هایی از قبیل: الف) شرایط و رفتار صمیمانه؛ ب) شرایط و رفتار بی تفاوت؛ ج) شرایط و رفتار پرخاشگرایانه و متغیر طلاق عاطفی براساس گفتمان فیلم در برگیرنده شاخص هایی از قبیل : الف) گفتمان با سرزنش مقصر دانستن همسر در تمام اتفاق های گذشته، حال و آینده زندگی) ب) گفتمان با سوگواری غم واندوه فراوان بر شروع کننده ، گفتمان با خشم خشم نسبت به همسر، دوستان و افراد خانواده ؛ ج( گفتمان در حالتتنهایی )تطابق شخصیت خود برای بی نیازی به همسر ؛ شامل میشود.

Keywords:

گفتمان , طلاق عاطفی , تحلیل گفتمان انتقادی , فیلم زیر سقف دودی , نظریه فرکلاف