شهین شیخ سنگ تجن - استادیار گروه زبان شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
زینب باحور - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه پیام نور

این تحقیق به مطالعهی کاهش واکهای در گویش گیلکی میپردازد. گیکی یکی از زبانهای ایرانی شمال غربی است که در استان گیلان صحبت میشود و به سه گویش غربی، شرقی و گالشی طبقه بندی میشود. کاهش واکهای فرآیندی است که در هجاهای بدون تکیه و در گفتار سریع روی میدهد و طی آن واکه های بدون تکیه تغییر یافته و به سوی واکه های دیگر گرایش مییابند. این فرآیند گرایش واکه ها را به سوی مرکز یا به سوی واکه های کناری در هجای بدون تکیه نشان میدهد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه و بررسی واکه های گیلکی در هجاهای تکیه بر و بدون تکیه است تا به فضای واکهای در گویش گیلکی بر اساس واکه های اظهاری و کاهش یافته دست یابیم. در این تحقیق بر اساس نظریات کراسوایت و هریس به اندازه گیری و مقایسه متغیرهای صوت شناختی فرکانس های سازه های اول، دوم، سوم، دیرش و شدت در واکه های اظهاری و کاهش یافته پرداخته ایم. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است و جمع آوری داده ها به صورت میدانی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که کاهش واکهای در زبان گیلکی در بیشتر واکه ها از نوع مرکزگرا و دربرخی دیگر از نوع مرکزگریز است. کاهش تقابل افزا و کاهش رسایی- بنیاد نیز در برخی از واکه ها مشاهده شده است.

کاهش واک های، گویش گیلکی، هجای تکیه بر، هجای بدون تکیه، کیفیت واکه ها