علی یاراحمدی - گروه مهندسی نفت، دانشکده نفت اهواز، دانشگاه صنعت نفت
خلیل شهبازی - استادیار گروه مهندسی نفت، دانشکده نفت اهواز، دانشگاه صنعت نفت

رسوب آسفالتین یکی از مشکلات اساسی در صنعت نفت است. آسفالتین مولکولهای قطبی هستند که عناصری از جمله اکسیژن، گوگرد را در ترکیب خود دارند. آسفالتین ها مولکولهایی بسیار پیچیده در خواص فیزیکی و شیمیایی هستند که پیش بینی رفتار ترمودینامیکی آنها بسیار مشکل میباشد. به دلیل همین پیچیدگی ها، تاکنون محققان نتوانسته اند راه حل قطعی برای پیش بینی رسوب آسفالتین در محیط متخلخل، ستون چاه یا حتی تانکر های ذخیره و لوله های انتقال نفت بیابند. حرکت نفت در محیط متخلخل به دلیل تغییر شرایط ترمودینامیکی، میتواند باعث رسوب آسفالتین شود. جذب مولکولهای آسفالتین درون نفت خام بر سطح سنگ باعث تغییر ترشوندگی از آب دوستی به نفت-دوستی میشود. به دلیل پیچیدگی و ناشناخته بودن مولکول آسفالتین از یک طرف و متفاوت بودن ساختار سنگ از طرف دیگر، رسوب آسفالتین بر فضاهای خالی درون سنگ و تاثیرشان بر تغییر ترشوندگی به خوبی شناخته نشده است. در این پژوهش تاثیر غلظت های متفاوت رسوب آسفالتین بر سطح ماسه سنگ ها بررسی شده است. با استفاده از روش الکتریکی، بار آسفالتین مثبت بدست امد. به دلیل تفاوت بار آسفالتین با بار ماسه سنگ ها، آسفالتین ها تمایل شدیدی دارند تا به سطح ماسه سنگ ها بچسبند. آزمایشات زاویه تماس، کشش سطحی و آشام خودبخودی برای دو محلول 2 درصد و 0,2 درصد سدیم کلرید انجام شدند. نتایج نشان داد که تغییر شدید ترشوندگی تا غظلت 500 پی پی ام آسفالتین اتفاق میافتد. همچنین در تماس با محلول 0,2 درصد وزنی سدیم کلرید تغییر ترشوندگی به سمت آب-دوستی بیشتر است. همچنین در تماس با محلول 2 درصد سدیم کلرید، کمترین کشش سطحی بدست امد. نتایج تست آشام خودبخودی نتیجه تعامل دو آزمایش کشش سطحی و زاویه تماس نشان داد که در محلول 0,2 درصد سدیم کلرید، میزان ضریب بازیافت بیشتر بوده است.

رسوب آسفالتین، آشام خود بخودی، کشش سطحی، زاویه تماس