کبرا پورعبداله - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، پژوهشکده نفت، تهران، ایران.
فاطمه معتقدی - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، پژوهشکده نفت، تهران، ایران.
مسعود صمدیان زکریا - شرکت گاز استان تهران، واحد پژوهش و توسعه، تهران، ایران.
سیدمحمد میرنجفی زاده - شرکت گاز استان تهران، واحد پژوهش و توسعه، تهران، ایران.

تشکیل کک در کوره های الفین، مبدلهای TLE و سایر تجهیزات پایین دستی به عنوان منبع اصلی فولینگ تجهیزات و مسیرها، یکی از مشکلات اصلی واحدهای فوق بوده و نیازمند ارائه روشهای کارامد، سریع و با دقت برای تعیین نوع و ساختار کک است . در این پژوهش، برای نخستین بار روشهای چهارگانه TG/DTG، SEM، FT-IR و EDS به منظور شناسایی و تمایز انواع کک در کوره های کراکینگ و تجهیزات پایین دستی معرفی شده و نتایج آنها برای شناسایی ماهیت کک ارائه شده است. نتایج نشان داد که ککهای کاتالیستی یا پیرولیزی تولید شده در واحدهای الفین با روشهای TG/DTG، SEM و FT-IR قابل شناسایی بوده و ماهیت کک به عنوان یک پارامتر تعیین کننده در تنظیم پارامترهای فرایندی کوره های الفین (دما و نسبت بخار) مورد استفاده واقع شده و براساس آن، دوز بهینه تزریق DMDS تعیین میگردد. حضور محصولات خوردگی در ساختار کک پیرولیزی میتواند تفسیر نتایج آنالیز TG/DTG را پیچیده نماید، لذا با استفاده از نتایج طیف نگاری EDS نشان داده شد که بخش غیرقابل احتراق این کک از ذرات حاوی فلز آهن تشکیل شده است و لازم است که در محاسبات آنالیز TG/DTG مورد توجه قرار گیرد. همچنین تصاویر SEM ساختار فیلامنتی کک کاتالیستی و ساختار کروی کک پیرولیزی را تایید نمودند.

فولینگ، شکست حرارتی، راکتور، اتیلن، کک زدایی