ناصر نجفی - طلبه درس خارج حوزه علمیه قم.

در بسیاری از موارد، مخاطبان، نسبت به موضوعی که شارع آن را بیان میکند، دارای درک عقلی و ارتکازهای پیشین می باشند. در این نوشتار ثابت کرد هایم که در چنین مواردی، قبل از ورود به متن و استفاده از قراین لفظی،باید تحلیل عقلی و عقلایی کرد و سپس وارد متن شد. یعنی ارتکاز، اصل اولیه خواهد بود؛ پس اگر شارع در آن تصرف کرد، می پذیریم و گرنه ارتکاز مخاطب )مخاطب بی واسطه و مستقیم شارع( توسط شارع تقریر شده و در حقما هم حجت خواهد بود و هم چنین درک عقلی مخاطب از موضوع مورد گفتگو قرین های بین گوینده و مخاطب در جریان تفاهم خواهد بود. اما در موضوعات توقیفی هم، تنها تکیه گاه ما در تفسیر متن، قراین لفظی باید باشد. التزام به این مهم ثمرات تفسیری، فقهی و اصولی ارزشمندی دارد که نگاه فقیه را در مقام استنباط و برداشت از متن، جهت داده و مانع از بدفهمی م یشود و در برخی موارد بی توجهی به این قاعده، موجب بدفهمی در برداشت از کتاب و سنت میشود.

درک عقلی، پیش فرض، ارتکاز عقلایی، ارتکاز متشرعه.