احد نژادابراهیمی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.
مینو قره بگلو - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.
امیرحسین فرشچیان - دانشجوی دکتری دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

مسیله تعامل اجتماعی در اندیشه غربی، به مکانهای جمعی در جامعه وابسته است و دلیل توجه به مکانهای شهری- جمعی از جمله خیابانها، مراکز عمومی، میدانها و دیگر موارد شهری- معماری، نشاتیافته از این مبانی است. تعریف تعامل اجتماعی در معماری غربی همگام با مکان جمعی شهری بوده و موجب شکل گیری نگرشهای متفاوت در ایجاد این مکان ها و معماری آنها در مطالعه تطبیقی با اندیشه اسلامی شده است. یافتن مبانی فکری مفهوم تعامل اجتماعی در اندیشه اسلامی و نوع ویژگیهای اینمکان معماری، هدف اصلی این پژوهش است. نوع نگرش در این بحث واکاوی اساسی بحث تعامل اجتماعی از منظر فلسفه اسلامی و یافتن پاسخ این پرسش است که مبانی فکری محققان و اندیشمندان جامعه اسلامی در خصوص تعامل اجتماعی متاثر از چه چیزی بوده و در نهایت مبانی فکری شکلگیری مکان تعامل اجتماعی از منظر اسلام چیست. این تحقیق از نوع پژوهشهای بنیادی - نظری است که به روش استنادی و استدلال منطقی پژوهش شده است. درک و تفهیم ارزشها و مفاهیم برآمده از اندیشه اسلامی و رسیدن و استنباط اصولی که در نهایت عمل رفتاری را به همراه دارد، در خصوص مبانی نظری مکان تعامل اجتماعی از یافته های اساسی این تحقیق با توجه به اصول و نصایح موجود در منابع مطالعاتی اسلامی و اندیشه دانشمندان و محققان حوزه اندیشه اسلامی است. در ابتدا ارزشهای معرفی و شناسایی شده توسط فرد و جامعه مقبول واقع گردیده و سپس از ناحیه نصایح و اصول دینی با توجه به نوع رایحه زندگی متصل به مولفه های دینی در اجتماع، سنجیده و اصول یابی شده و سرانجام با توجه به محرز شدن این اصول به عنوان رفتاری عملی از جانب همان فرد و جامعه احراز میگردد. خانه و خانواده در مفهوم معماری اسلامی آغازگر تعامل اجتماعی است که در پرتو آن می توان به جامعه صالح که غایت آن مکان تعامل اجتماع است، رسید. این موضوعات در مکان معماری به واسطه فضاسازی های داخلی، مرکزیت قرار دادن فعالیت های خانواده در فضای اصلی و روابط و اختصاص دادن فضاهای گردشی- حرکتی با توجه به برخوردهای چهره به چهره قوی امکانپذیر می باشد که نمونه هایی از عمل به ویژگیهای برآمده از اندیشه اسلامی در تعامل اجتماعی میباشند.

اندیشه اسلامی، تعامل اجتماعی، مکان.