محسن مباشری - گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
حبیب اله قاسمی - گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
بهنام رحیمی - گروه زمین شناسی ، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
مجتبی رستمی حصوری - گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

بافتهای اسکلتی، میکرواسپینیفکس و هاریسیت به عنوان نخستین شواهد بارز از وجود گدازه ها و سیلهای کمعمق کماتهایتی در همتافت مشهد- ویرانی گزارش شدهاند. این همتافت که تاکنون به عنوان توالی افیولیتی منظور شده است، از نظر سنگشناسی شامل سیلهای ورلیتی- گابرویی و پیروکسنیتی، سیلها و دایکهای آمفیبول گابرویی و روانه های تفریق یافته کماتهایت بازالتی با بافتهای میکرواسپینیفکس است که در تناوب با لایه های رسوبی دگرگونشده پالیوزوییک بالایی قرار دارند. برای نخستین بار، بافتهای ناتعادلی اسپینیفکس و هاریسیت در این سیلهای کم عمق ورلیتی-گابرویی و سنگهای خروجی یافت و گزارش شدهاند. نرخ سردشدگی و گرادیان حرارتی در سنگهای خروجی اب ورسیرشدگی، گاززدایی و اختلاط ماگمایی در سنگهای نفوذی کم عمق از مهمترین عوامل ایجاد بافتهای ناتعادلی بودهاند. بررسیهای دما - فشارسنجی بر روی آمفیبول گابروهای این همتافت بیانگر فشار میانگین 2/4 کیلوبار و دمای میانگین 1222 درجه سانتیگراد برای تبلور آنهاست که با شواهد صحرایی، سنگ نگاری و شرایط تبلور اینگونه از ماگماها کاملا سازگار است.

اسکلتی، اسپینیفکس، هاریسیت، کماتهایت، مشهد- ویرانی، پالیوزوییک بالایی