عباس تقی پور - مرکز تحقیقات مواد و انرژی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.
اسماعیل ابراهیمی قلعه تکی - مرکز تحقیقات مواد و انرژی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

در سیستمهای مکانیکی، اصطکاک یکی از مهمترین عوامل اتلاف انرژی محسوب میشود. استفاده از روانکار مناسب یکی از راه های موثر برای کاهش اصطکاک میباشد. روغن با کیفیت بالا منجر به افزایش کارایی، کاهش خرابی قطعات، صرفه جویی در هزینه، جلوگیری از اتلاف انرژی و کاهش مصرف سوخت میشود. نانو ذرات بهعنوان یک مادهی افزودنی در روانکارها سبب بهبود خواص آنها و یک عامل مهم برای صرفه جویی در انرژی یک سیستم مکانیکی می-تواند مورد بررسی قرار گیرد. هدف این پژوهش مطالعه خواص ضد سایش روغن صنعتی مهم Shell omalla SG220 حاوی نانو ذره سیلیکا در گیربکس ماشین-آلات دوار میباشد. این پژوهش از دو مرحله تشکیل شده است. در مرحله ی اول نانو ذره ی اکسید سیلیسیم با غلظتهای 0/1، 0/2 و 0/4wt% به روغن پایه اضافه شد. برای پراکنده کردن نانو ذرات درون سیال پایه و دستیابی به یک نانوسیال پایدار از سورفکتانت Span 80 و دستگاه اولتراسونیک پروبی استفاده شد. پایداری استاتیک نانوسیالات ساخته شده به صورت دیداری مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله ی دوم پژوهش، آزمون استاندارد چهار ساچمه و ضریب اصطکاک بر روی روغن پایه و نانوروان کارهای ساخته شده انجام گرفت. نتایج بهدست آمده از آزمون بیانگر کاهش میانگین 7/4% میزان سایش و کاهش 10% ضریب اصطکاک در نمونه های حاوی نانوذره بود.

نانوذرات، روغن گیربکس، سایش، آزمون چهار ساچمه