رسول گلزاری - دانشجوی دکترای ژنتیک مولکولی دانشگاه زنجان
بهرام ملکی زنجانی - گروه زاعت و اصلاح، دانشگاه زنجان
مسعود توحیدفر - گروه بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده علوم و فنآوری زیستی دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران

گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum) یکی از مهمترین سبزیها در جهان است که طیف وسیعی از پاتوژن ها و آفات گیاهی به این گیاه حمله میکنند. یکی از مهمترین این آفات، لارو هلیوتیس است که عمدتا به میوه و برگ خسارت زده و باعث کاهش محصول میشود. در این پژوهش ترکیب سازه ژنی cry1a105 تحت راه انداز دایمی CaMV 35S و خاتمه دهنده NOS در ناقل pBI121 همسانه سازی شده و به اگروباکتریوم تومفاسینس سویه LBA4404 منتقل و سپس به گیاه گوجه فرنگی انتقال داده شد. ریز نمونه های برگ لپه ای از گیاه گوجه فرنگی برای تراریزش مورد استفاده قرار گرفتند. گیاهان تراریخته احتمالی بر روی محیط MS همراه با ویتامین B5 حاوی ×0/3میلی گرم در لیتر NAA و 1/5 میلیگرم در لیتر BAP و نیز 50 میلیگرم در لیتر آنتی بیوتیک کانامایسین انتخاب شدند. تجزیه مولکولی گیاهان تراریخته (T0) با استفاده از PCR وجود ژن cry1a105 را در گیاهان تراریخته تایید کرد. از گیاهانی که PCR مثبت نشان دادند بذرگیری به عمل آمد، گیاهان مورد نظر تا نسل T2 کشت شدند و در این نسل وجود ژن انتقال یافته در آنها با آنالیز مولکولی (RT-PCR) مورد بررسی قرار گرفت. گیاهانی که وجود ژن موردنظر در آنها تایید شده بود با آزمون زیستی مورد بررسی قرار گرفتند. آزمون زیستسنجی مقاومت رقم گوجه فرنگی کارون را (70%) به آفت لارو هلیوتیس در مقایسه با شاهد نشان داد.

گوجه فرنگی،cry1a105، اگروباکتریوم تومفاسینس، سویه LBA4404، ناقل pBI121