محسن احمدی براتی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی

متاسفانه در قانون مدنی ما به گونه ای مطلوب و جامع به احکام و آثار اعمال حقوقی،بخصوص ایقاعات، پرداخته نشده است. این امر موجب تشتت و ناهمگونی آراء در برخی زمینهها شده است. ما از بین موارد اختلافی به احکام انشاء عقود و ایقاعات نظر کرده و از آن هم،موضوع بحث را به نقشی که کاشف می تواند در انشاء اعمال حقوقی داشته باشد، منحصرنموده ایم. اعمال حقوقی از اراده نشات می گیرند. بدین معنی که شخص به طور ارادی آثارحقوقی را ایجاد می کند و قانون نیز آن آثار را به رسمیت می شناسد. این مساله که نقشاعلام اراده در ایجاد ایقاعات چیست آراء متعددی را موجب شده است. پاره ای از اساتیدنقش اعلام اراده را تنها در حد یک مبرز و کاشف می دانند. مطابق این نظر، اعلام اراده درعقدی که توسط شخص واحد منعقد می گردد چون نیازی به اطلاع طرف نیست، ضرورتیندارد. چون کاشف از دیدگاه ایشان تنها برای اظهار قصد به طرف مقابل می باشد. اما درمقابل، برخی از استادان برای اعلام اراده نقشی فراتر از کاشفیت و ابراز اراده قایلند. به نظر اینگروه انشاء باطنی به تنهایی برای ایجاد عمل حقوقی کفایت نمی کند و برای این که انشاءدرونی نفوذ حقوقی یابد باید به گونه ای اعلام گردد.

اعلام اراده، قصد و رضا، عقد و ایقاع، عقد نافذ