شیما گودرزی - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرم آباد، ایران
قدرت اله شمس خرم آبادی - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرم آباد، ایران
مرضیه عصمتی - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، خراسان جنوبی، ایران
محمدامین کرمی - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرم آباد، ایران
آیت حسین پناهی - مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، خراسان جنوبی، ایران

زمینه و هدف: فاضلاب های داروسازی حاوی مقادیر متنوع و بالایی از مواد آلی هستند. به منظورتولید یک پساب مناسب روش های شیمیایی و الکتروشیمیایی به خصوص در مقیاس پایلوت وآزمایشگاهی برای حذف ترکیبات آلی از فاضلاب صنایع داروسازی به کار رفته است. هدف کلی از این مطالعه بررسی کارایی فرایند ترکیبی انعقاد شیمیایی و الکتروفنتون جهت تصفیه فاضلاب داروسازی بود.روش بررسی: در مطالعه حاضر نمونه های فاضلاب از کارخانه داروسازی تهیه شد، جهت ارزیابی فرایند انعقاد شیمیایی اثر دوز منعقد کننده پلی آلومینیوم کلراید در مقادیر 25 الى mg/ L300 و pH 3، 7 و 10 توسط دستگاه جارتست مورد بررسی قرار گرفت، و در فرایند الکتروفنتون نیز تاثیر پارامترهای پتانسیل الکتریکی 10 الى 307، غلظت پراکسید هیدروژن 100 تا mg/ L4000، زمان واکنش 15 الى min120 و pH 3، 7 و 10 بررسی شد. یافته ها: نتایج حاصل شده از فرایند انعقاد شیمیایی نشان داد که در شرایط بهینه (دوز منعقد کننده برابر mg/ L200 و pH برابر 7) حذف 49 درصد اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD) حاصل گردید. از طرف دیگر فرایند الکتروفنتون در شرایط بهینه (غلظت mg / L100 پراکسید هیدروژن، ولتاژ 207، pH برابر 3 و زمان واکنش min30) توانست میزان 93 / 5 درصد COD را حذف کند. نتیجه گیری: بر طبق نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که فرایندهای ترکیبی ناپیوسته انعقاد شیمیایی الکتروفنتون نسبت به انعقاد الکتریکی به تنهایی برای حذف ترکیبات دارویی از فاضلاب صنایع داروسازی بسیار موثرتر است.

فرایند انعقاد شیمیایی الکتروفنتون، فاضلاب دارویی، مواد آلی، حذف