امیرهوشنگ جلالی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم زراعی باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

به منظور مقایسه دو شیوه کشت دیم و کشت با یک مرحله آبیاری تکمیلی بر عملکرد و کارآیی مصرف آب سه رقم نخود پژوهشی در سال 1393-94 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی رزوه (شهرستان چادگان- اصفهان ) انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو روش کاشت (دیم و کاشت با یک نوبت آبیاری) به عنوان کرت اصلی و سه رقم نخود (آزاد، هاشم و آرمان) به عنوان کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند. آزمایش به صورت کرتهای خردشده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان دادند دو روش کاشت از نظر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف آب با هم تفاوت معنیدار داشتند. رقم آزاد در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی به ترتیب با 605/7 و 899/8کیلوگرم در هکتار به طور معنیداری (در سطح احتمال 5درصد) عملکرد بالاتری نسبت به دو رقم دیگر تولید نمود. صرف نظر از نوع رقم، شاخص برداشت در شرایط دیم نسبت به شرایط آبیاری تکمیلی افزایش معنیداری نشان داد و رقم آزاد از بیشترین مقدار شاخص برداشت ( 34/5درصد) برخوردار بود. سه رقم آزاد، هاشم و آرمان به ازای هر میلیمتر آبیاری تکمیلی به ترتیب 5/88 ، 4/68 و 5/44کیلوگرم عملکرد اضافی (نسبت به شرایط دیم) تولید کردند. به طور خلاصه استفاده از رقم آزاد و انجام آبیاری تکمیلی نسبت به دو رقم دیگر نتایج بهتری دربرداشت.

ارتفا بوته، تعداد نیام، شاخص برداشت، نخود