احمد آفتاب - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، مدرس دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
اکبر هوشمند - کارشناسی ارشد جغرافیا برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
فردین پیری - دانشجوی دکتری امنیت ملی، دانشگاه دفاع ملی، تهران، ایران

هدف اصلی پژوهش، ارزیابی آسیب پذیری شهر ارومیه با رویکرد پدافند غیرعامل می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی د توسعه ای و از لحاظ ماهیت، توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری داده ها به دو صورت اسنادی (داده های ثانویه) و پیمایشی (داده های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسشنامه و مصاحبه بوده است. جامعه آماری این تحقیق 30 نفر از اساتید، متخصصان و کارشناسان مرتبط با موضوع تحقیق در محدوده مورد مطالعه می باشند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل ANP در رویکردی تلفیقی با سیستم اطلاعات جغرافیایی و منطق فازی، استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده km 45/27 معادل 55/76 درصد از کل محدوده شهر با میزان جمعیت 530696 نفر که معادل 80/59 درصد از کل جمعیت شهر ارومیه می باشد دارای آسیب پذیری متوسط تا خیلی زیاد شناخته شده است. بیشتر نواحی شمالی (سکونتگاه های غیررسمی منطقه دو) و مرکزی (محلات قدیمی منطقه چهار) شهر ارومیه به علت تراکم بالای جمعیتی و مسکونی، قرارگیری اکثر مراکز اداری سیاسی، حساس و تجاری در این مناطق، آسیب پذیرترین مناطق ارومیه هستند بنابراین، رعایت نکردن اصول همجواری در کاربری های حساس و حیاتی و عدم رعایت استاندارد ساخت و ساز در منطقه چهار و دو بیش از سایر مناطق شهری است. در این میان، معیارهای کاربری های حساس و حیاتی، مراکز نظامی واداری بیشترین تاثیر را در تعیین آسیب پذیری شهر ارومیه دارند. جابجایی و انتقال تاسیسات خطرنداز از مناطق مسکونی و یا همجوار با مراکز حساس و مهم، توجه به اصول پدافند غیرعامل در تهیه طرح های شهری، توجه به آیین نامه استانداردهای ساخت و ساز و ... از مهم ترین راهکارهای پیشنهادی در این زمینه می باشد

آسیب پذیری شهری، پدافند غیرعامل، تحلیل شبکه ای ANP، سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS، شهر ارومیه