ساناز طباطبایی - دانشکده علوم پایه واحد دامغان دانشگاه آزاد اسلامی دامغان ایران
عبدالحسین شیروی - دانشیار دانشکده علوم پایه واحد دامغان دانشگاه آزاداسلامی دامغان ایران
ویدا حجتی - استادیار گروه زیست شناسی واحد دامغان دانشگاه ازاد اسلامی دامغان ایران

مقدمه: یکی از عوارض جدی دیابت، تاخیر در ترمیم زخم است. در حال حاضر در ایران برای درمان زخم های از محلول های ضدعفونی کننده و آنتی بیوتیک ها استفاده می کنند. که از طریق مهار رشد عوامل پاتوژنیک، از ایجاد عفونت جلوگیری می کنند اما نمی توانند محرک و آغازگر فرآیند ترمیم زخم باشند. داروهای گیاهی اثرات مفیدی بر روند بهبود زخم دارند و از طرفی دیگر به علت عوارض کمتر گرایش به استفاده از آنها بیشتر شده است. هدف این تحقیق ، بررسی اثر عصاره زنیان بر روند ترمیم زخم سطحی در رت های نر دیابتی می باشد. مواد و روش ها، در این تحقیق 48 سر رت نر بالغ به 4 گروه 12 تایی در گروه های کنترل (بدون دیابتی شدن و تیمار) شاهد (دیابتی شدن و تیمار) شاهد (دیابتی و تیار با اوسرین)، گروه تجربی 1 (دیابتی و بدون تیمار) و گروه تجربی 2 (دیابتی وتیمار با عصاره هیدروالکی زنیان) تقسیم شد. سه گروه از رت ها با استفاده از استرپتوزوتوسین 55 mg/kgدیابتی شدند و سپس در هر 4 گروه بریدگی هایی به طول 3 سانتی متر بر روی پوست پشت ایجاد شدو روند بهبود زخم روزانه پیگیری شد. مساحت زخم درروزهای آزمایش بااستفادهاز نرم افزار Matlab اندازه گیری و درصد بهبود زخم محاسبه شد. به منظور مطالعات بافت شناسی درروزهای 4، 7، 14 و 21 از هر گروه نمونه هایی از زخم برداشته شد. تحلیل آماری داده ها از طریق دوآزمون و تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه One way Anova و آزمون تکمیلی Tukey در نرم افزار آماری SPSSانجام شد. نتایج: متوسط زمان ترمیم زخم در گروه تجربی تیمار شده با عصاره هیدروالکی زنیان نسبت به سه گروه دیگر کمتر بود. P> 0/01 در بررسی بافت شناسی نیز علایم بهبود بافت پوست در درمان با عصاره هیدروالکی زنیان نسبت به سه گروه دیگرتفاوت معنی داری داشت. P> 0/01 نتیجه گیری: به نظر می رسد که استعمال موضعی عصاره هیدروالکی زنیان موجب تسریع بهبودی زخم در رت های دیابتی می شود و مواد موجود در زنیان موجب تحریک ساخت کلاژن و انقباض سریع تر زخم می گردد.

دیابت، زنیان، ترمیم زخم، موش