لادن پورسرتیپ - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه خاتم الانبیا بهبهان
کوروش سعادت وفا - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه خاتم الانبیا بهبهان
پژمان رضایتی چرانی - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه خاتم الانبیا بهبهان

یکی از مهم ترین گونه های موریانه در استان های جنوب ایران Microcerotermes diversus Silvestri است که جزء موریانه های زیرزمینی محسوب می شود و توانایی حمله به چوب آلات ساختمانی و حتی درختان سرپا را نیز دارد. با توجه به این واقعنت که بسترهای لیگنوسلولزی می توانند به راحتی توسط موریانه مورد تغذیه قرار گیرند، این امر می تواند موجب آسیب زیادی به چوب آلات ساختمانی گردد، لذا شناسایی گونه های چوبی مقاوم می تواند در انتخاب مناسب این مواد در مناطقی که هجوم موریانه ها بالاست کاربرد داشته باشد. بدین منظور طبق روش استاندارد ASTM D 3345/1980 دو گونه پهن برگ راس و اکالنپتوس و یک سوزنی برگ زربین انتخاب و نمونه های برس داده شده، طی آزمون های تغذیه ای انتخابی و غنرانتخابی در معرض هجوم موریانه قرار داده شدند. برای بررسی میزان ارتباط جذابیت تغذیه ای چوب ها برای موریانه با خصوصبات فیزیکی و شیمیایی چوب، پارامترهایی مانند درصد مواد استخراجی، جر مخصوص، منزان لنگنین و سلولز هر کدام از گونه ها طبق استاندارد محاسبه شد. نتایج بدست آمده از آزمون های تغذیه ای انتخابی و غیرانتخابی نشان داد که چوب زربین کمترین و چوب راس بیشترین میزان مطلوبیت برای موریانه را دارند. با توجه به نتایج آنالنز مواد شیمیایی چوب ها، به ترتنب بالاتر بودن درصد لنگنین و مواد استخراجی مانند ایزوفنلوکلادن، بوربونوانون، سنامالدیند هگزا و دکانوییک اسید در گونه های زربین و اکالیپتوس می تواند باعث ایجاد عدم مطلوبیت این گونه ها برای موریانه در مقایسه با راس باشد.

جرم ویژه، لنگنین، سلولز، ماده لنگنوسلولزی، مواد استخراجی