فرشته اسدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
رامین فضل اولی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علیرضا عمادی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

پرش هیدرولیکی، یکی از پدیده های مهم جریان آب در کانال هاست که به تناسب شدت پرش، با استهلاک انرژی محسوسی روبه رو خواهد شد. استفاده از بسترهای زبر، عامل موثری در کاهش هزینه های حوضچه های استهلاک انرژی است. بنابراین، هدف محققان، به کارگیری بسترهای زبر در کف حوضچه های آرامش و بررسی تاثیر آن بر مشخصات پرش هیدرولیکی بوده است. در این پژوهش، به بررسی آزمایشگاهی اثر زبری بستر بر مشخصات پرش هیدرولیکی در فلومی به طول 12 ، عرض 0/5 و ارتفاع 0/7 متر در محدوده اعداد فرود 5/5 تا 9 پرداخته شد و از 24 بستر زبر مکعبی با آرایش زیگزاگی و ردیفی، ردیف ها و زاویه های مختلف استفاده شد. نتایج نشان داد که عمق و طول نسبی (نسبت عمق ثانویه به اولیه و نسبت طول به عمق اولیه پرش) در آرایش زیگزاگی در مقایسه با ردیفی نسبت به بستر صاف کاهش بیشتری داشت. ضریب نیروی برشی که عامل اصلی کاهش عمق و طول نسبی پرش است، در هر دو آرایش 6 درصد بیشتر از بستر صاف محاسبه شد. در نهایت، روابطی برای برآورد عمق نسبی و طول نسبی به ازای اعداد فرود، استخراج شد. همچنین، اثر آرایش ها در سطح معنی داری 5 درصد برای همه بسترها بر عمق و طول نسبی به اثبات رسید.

استهلاک انرژی، اعداد فرود، بسترهای زبر، طول نسبی